Trang trí hang đá Giáng sinh là cách diễn tả câu chuyện Chúa xuống thế làm người trong Kinh thánh, mang ý nghĩa về sự giao hòa của Con Thiên Chúa với nhân loại.
Hang động Bethlehem là trung tâm trang trí Giáng sinh Công giáo trên khắp thế giới. Tất cả các nhà thờ đều làm hang đá Bethlehem, kể lại câu chuyện Chúa Giêsu ra đời. Nhiều người còn được cha xứ kêu gọi làm hang đá tại nhà để tạo không khí Giáng sinh.
Linh mục Giuse Nguyễn Văn Định, Dòng Thánh Tâm Huế, cho biết truyền thống trang trí hang đá Giáng sinh bắt nguồn từ Thánh Phanxicô Assisi. Sau khi thăm Đất Thánh, trong đó có làng Bêlem, ngài đã làm một mô hình máng cỏ để đặt trong phòng của mình để chiêm ngắm và suy niệm về đạo làm người, nhất là về đức khó nghèo của Con Thiên Chúa.
Ở các nước Công giáo châu Âu, cách trang trí Giáng sinh là mô hình hang đá đơn giản, thậm chí trong cung thánh chỉ có máng cỏ và tượng Chúa hài đồng. Ở Việt Nam, hang đá được trang trí đẹp mắt hơn để người dân trong và ngoài Công giáo đến tham quan, mục đích cũng là để diễn tả câu chuyện Chúa xuống trần gian làm người trong Kinh Thánh.
Còn theo linh mục Augustine Trần Như Huỳnh, Thánh Augustinô Chân Trần, trong Kinh Thánh, Chúa Giêsu sinh ra không phải trong những ngôi nhà lộng lẫy mà là những hang đá lạnh lẽo giữa mùa đông. Tại Y-sơ-ra-ên thời bấy giờ, những người chăn chiên dùng các hang đá làm chỗ cho bò lừa ngủ, trong hang có máng cho bò ăn.
“Hình ảnh Chúa Giêsu sinh ra trong máng cỏ mang ý nghĩa là sự hòa hợp của Con Thiên Chúa với toàn thể nhân loại, không trừ một ai. Bởi nếu Chúa Giêsu sinh ra trong cung điện thì người ngoài không thể vào thăm, nhưng trong hang đá nghèo hèn thì ai cũng được”. hãy đến, từ những người bé mọn bị xã hội loại trừ, như những mục đồng thời đó không được tôn trọng nhưng họ là những người đầu tiên tìm thấy Chúa.” Linh mục Trần Như Huỳnh cho biết.
Vì vậy, tượng Chúa hài đồng, hai bên máng cỏ là bò, lừa, Đức mẹ đồng trinh và Thánh Giuse là vật trang trí chính trong hang đá của nhà thờ Công giáo. Khi Công giáo du nhập vào châu Âu, trang trí Giáng sinh bao gồm cây thông Noel, ông già Noel và tuần lộc… Ở châu Á, lúc đầu chưa có cây thông Noel hay ông già Noel, nhưng sự giao thoa văn hóa, người ta đã trang trí những mô hình này.
Linh mục Giuse Trần Như Huỳnh cho biết thêm, hiện nay trang trí Noel đã trở thành xu hướng của thị trường. Cũng như tại các siêu thị, từ tháng 9, trang trí Giáng sinh đã được trang trí để thúc đẩy kinh tế chứ không đơn thuần là trang trí mang tính tôn giáo (các nhà thờ Công giáo thường trang trí từ đầu tháng 12).
“Trước đây, các tôn giáo khác không chú trọng đến lễ Giáng sinh, nhưng dần dần xu hướng hội nhập là ai cũng vui trong ngày này. Với người Công giáo, niềm vui này được thể hiện sâu sắc hơn, không chỉ trang trí bên ngoài mà cốt lõi là niềm tin Chúa sinh ra để mang lại bình an và hạnh phúc”, Linh mục Trần Như Huỳnh nói thêm.
Theo Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, Tổng Giáo phận Huế, thông điệp sâu sắc và mạnh mẽ nhất của Lễ Giáng sinh là hòa bình. Nơi Chúa Giêsu sinh ra là hang đá Bêlem, đơn sơ, nghèo khó, nhưng thật sự bình yên. Với nhiều người, bình yên là có tiền, điều kiện vật chất thỏa đáng, không tai nạn, sự cố. Còn giáo lý Công giáo là bình an nội tâm, con người không tội lỗi, trong sạch, thánh thiện và không có ý phức tạp hóa cuộc sống. Chính sự bình an nội tâm thực sự giúp con người hạnh phúc.