Các thành phố lớn tại Việt Nam như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô. Điều này đặt ra câu hỏi về việc liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle), một loại xe sử dụng công nghệ hybrid có khả năng sạc ngoài, có được phép hoạt động trong khu vực hạn chế này hay không.
Xe PHEV là loại xe kết hợp giữa động cơ đốt trong và động cơ điện, cho phép xe hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài. Với công nghệ này, xe PHEV có thể giảm thiểu tối đa mức độ phát thải khí nhà kính và ô nhiễm môi trường.
Tại Hà Nội, theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, sẽ không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2. TP Hồ Chí Minh cũng đang rà soát phương án đề xuất hạn chế xe có mức phát thải cao tại các khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm.
Xe PHEV có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ trung bình thấp và tần suất dừng đèn đỏ cao. Xe có thể khai thác tối đa chế độ điện và hầu như không dùng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, xe PHEV chỉ đạt được lợi ích tối ưu khi pin được sạc đầy hàng ngày.
Nhiều người đặt câu hỏi, khi Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô thì quy định với xe PHEV sẽ như thế nào? Với công nghệ lai, xe PHEV hoàn toàn có thể chỉ sử dụng điện trong nội đô, không gây ô nhiễm; còn đi ra ngoài thành phố có thể sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, nếu xe PHEV được lưu hành trong nội đô, làm thế nào để biết được xe chỉ sử dụng động cơ điện? Trong khi không phải tất cả xe đều thường xuyên sạc đầy pin. Sẽ có không ít xe vẫn sử dụng động cơ đốt trong với nhiên liệu là xăng, dầu và gây ra ô nhiễm.
Giới chuyên môn cho rằng, cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, đảm bảo xe được sạc đầy pin và sử dụng điện trong nội đô. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid. Các cơ quan chức năng cần nghiên cứu và ban hành các quy định cụ thể để đảm bảo xe PHEV được sử dụng đúng cách và hiệu quả.
Trong bối cảnh hiện nay, việc hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Xe PHEV có thể là một giải pháp thay thế hiệu quả, nhưng cần có những quy định cụ thể để quản lý và đảm bảo xe được sử dụng đúng cách.
Như vậy, việc quản lý xe PHEV trong nội đô sẽ đòi hỏi sự kết hợp giữa các cơ quan chức năng, các nhà sản xuất xe và người sử dụng xe. Cần có những giải pháp toàn diện để đảm bảo xe PHEV được sử dụng hiệu quả và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.