Nghị định 207/2025/NĐ-CP, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1.10.2025, quy định chi tiết về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Theo đó, chỉ các cặp vợ chồng vô sinh hoặc có chỉ định về y tế và phụ nữ độc thân không có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật có nguyện vọng mới được thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Đáng chú ý, việc hiến tinh trùng, hiến noãn, hiến phôi phải tuân thủ nguyên tắc chỉ được hiến tại một cơ sở được phép lưu giữ và sử dụng cho một phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng trên nguyên tắc vô danh. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Nghị định cũng quy định cụ thể về thủ tục mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Các cặp vợ chồng vô sinh cần gửi hồ sơ đề nghị đến cơ sở khám chữa bệnh được phép thực hiện kỹ thuật này, bao gồm đơn đề nghị, xác nhận của UBND cấp xã và giấy tờ chứng minh mối quan hệ thân thích. Người mang thai hộ cần chứng minh đã từng sinh con với giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc bản xác nhận của UBND cấp xã.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP cũng định nghĩa rõ về các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm và thụ tinh nhân tạo. Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp kết hợp noãn và tinh trùng trong ống nghiệm để tạo thành phôi. Thụ tinh nhân tạo là phương pháp đưa tinh trùng đã được lọc rửa vào buồng tử cung để tạo điều kiện thuận lợi cho sự thụ tinh.

Về vấn đề vô sinh, Nghị định định nghĩa rõ là tình trạng vợ chồng sau một năm chung sống có quan hệ tình dục, không sử dụng biện pháp tránh thai mà người phụ nữ vẫn không có thai; hoặc phụ nữ, nam giới có khuyết tật hoặc tình trạng bệnh lý dẫn đến suy giảm khả năng sinh con. Điều này giúp làm rõ các trường hợp được phép thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Nâng cao chất lượng dân số là một mục tiêu quan trọng không chỉ của ngành Y tế mà còn là chiến lược phát triển lâu dài của đất nước. Trong đó, bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, các tiến bộ trong hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại cơ hội làm cha, làm mẹ cho hàng triệu cặp vợ chồng gặp khó khăn về vấn đề hiếm muộn. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dân số mà còn thể hiện sự quan tâm của xã hội tới vấn đề sức khỏe sinh sản và hạnh phúc của các gia đình.

Trong những năm gần đây, kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đã có những bước tiến đáng kể, giúp nhiều cặp vợ chồng có thể thực hiện hóa mơ ước làm cha, làm mẹ. Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ sinh sản, các công nghệ hỗ trợ sinh sản còn giúp giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra trong quá trình mang thai và sinh con.

Các chuyên gia y tế cho biết, thụ tinh trong ống nghiệm là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp của nhiều chuyên môn khác nhau bao gồm sản khoa, nội tiết, di truyền học và phẫu thuật. Vì vậy, để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của quá trình điều trị, các cơ sở y tế cần phải có đội ngũ bác sĩ và chuyên gia có trình độ cao, cùng với trang thiết bị hiện đại.

Ở Việt Nam, nhiều cặp vợ chồng đã tìm đến các cơ sở y tế để được hỗ trợ. Không ít trường hợp đã có kết quả tích cực sau khi áp dụng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm. Cố vấn của một số bệnh viện phụ sản lớn cho biết, tỉ lệ thành công của thụ tinh trong ống nghiệm phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm độ tuổi của người phụ nữ, nguyên nhân gây hiếm muộn và trình độ của cơ sở y tế.

Chính vì vậy, nâng cao chất lượng dân số không chỉ là mục tiêu của ngành y tế mà còn cần sự chung tay của cả cộng đồng. Thông qua việc nâng cao nhận thức về sức khỏe sinh sản và hỗ trợ sinh sản, chúng ta có thể giúp nhiều cặp vợ chồng hơn nữa thực hiện hóa giấc mơ làm cha, làm mẹ.

Một yếu tố quan trọng cần lưu ý là bên cạnh những tiến bộ trong hỗ trợ sinh sản, việc đảm bảo an toàn và chất lượng của các dịch vụ sức khỏe sinh sản cũng là vấn đề cần quan tâm. Đây không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế mà còn là mối quan tâm của cả xã hội.

Ngày 26.7, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Thanh Hóa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tổ chức một chương trình nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản cho nữ công nhân lao động tại tỉnh Thanh Hóa. Sự kiện này diễn ra trong khuôn khổ chào mừng 96 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam và thực hiện Đề án nữ công.

Chương trình đã thu hút hơn 200 nữ công nhân lao động tham gia, cung cấp các thông tin và tư vấn cần thiết về chăm sóc sức khỏe sinh sản, khám miễn phí bệnh phụ khoa và siêu âm. Đội ngũ y, bác sĩ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã có mặt để truyền thông về cách chăm sóc sức khỏe sinh sản, khám miễn phí các bệnh phụ khoa, siêu âm và chia sẻ kiến thức về phòng chống, ngăn ngừa các bệnh thường gặp ở phụ nữ như ung thư cổ tử cung và ung thư vú.

Ngoài ra, chương trình cũng tập trung vào việc tư vấn kiến thức liên quan đến chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mang thai, sau sinh và nuôi con nhỏ. Điều này giúp nữ công nhân tại doanh nghiệp nâng cao chất lượng cuộc sống và có thêm kiến thức để chăm sóc sức khỏe của mình và gia đình.

Mục tiêu của chương trình là nâng cao nhận thức cho nữ công nhân lao động về việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe sinh sản, phòng chống bệnh nghề nghiệp, và xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc. Qua đó, chương trình cũng mong muốn tạo điều kiện cho nữ công nhân có thể phát triển sự nghiệp và cuộc sống một cách toàn diện.

Thông qua chương trình này, LĐLĐ tỉnh Thanh Hóa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe và đời sống của nữ công nhân lao động, đồng thời đóng góp vào việc xây dựng một cộng đồng công nhân viên mạnh khỏe và tiến bộ.

Sau 8 năm chờ đợi, cuối cùng chị Linh, 35 tuổi, đã có được niềm vui lớn khi sinh con gái khỏe mạnh nhờ phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVF Tâm Anh TP.HCM). Chị Linh đã từng trải qua nhiều thử thách trong việc xây dựng gia đình, bao gồm việc phẫu thuật bóc u buồng trứng bên trái khi mới 15 tuổi và sau đó là 5 năm không có tin vui sau khi kết hôn.

Chị Linh và chồng đã khám ở 2 bệnh viện và được chẩn đoán rằng chị có dự trữ buồng trứng giảm nhẹ so với chỉ số trung bình ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, trong khi chồng chị bị tinh trùng yếu và dị dạng. Tuy nhiên, sau đó họ không điều trị và tiếp tục chờ đợi, nhưng thêm 3 năm trôi qua mà vẫn không có tin vui. Tháng 2/2024, họ quyết định đến khám tại IVF Tâm Anh TP.HCM.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, chị Linh và chồng đã biết rằng tỷ lệ tinh trùng dị dạng của chồng chị lên đến 100%. Đây là một tình trạng hiếm gặp, trong đó tinh trùng không có phần đầu acrosome, một túi nhỏ chứa các enzyme phân giải protein giúp tinh trùng phá vỡ lớp màng bảo vệ của trứng và thụ thai tự nhiên.

Với tình trạng này, nếu áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), tỷ lệ thành công sẽ rất thấp. Vì vậy, vợ chồng chị Linh đã quyết định thực hiện phương pháp thụ tinh ống nghiệm (IVF) để có con. Chị Linh đã được sử dụng thuốc kích thích buồng trứng với phác đồ phù hợp, và sau đó bác sĩ đã chọc hút thu được 6 noãn (trứng) trưởng thành.

Sau khi thụ tinh trong ống nghiệm, các bác sĩ đã thu được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Sau khi xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện, chị Linh đã được chuyển phôi và đậu thai. Cuối cùng, chị đã hạ sinh con gái khỏe mạnh nặng hơn 3kg vào giữa tháng 7.

Theo ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM, tinh trùng dị dạng là hiện tượng khá phổ biến ở nam giới. Trong mẫu tinh dịch sau xuất tinh của nam giới khỏe mạnh thường có một tỷ lệ tinh trùng dị dạng nhất định. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ tinh trùng dị dạng vượt ngưỡng 96%, có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và cần điều trị hỗ trợ sinh sản.

Tình trạng tinh trùng dị dạng có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm suy giảm hormone sinh dục (testosterone) dẫn đến hoạt động sản xuất tinh trùng bị trục trặc, gây bất thường trong tế bào tinh trùng. Ngoài ra, nam giới thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiệt độ cao, kim loại nặng, chất độc hại cũng có thể khiến tinh trùng bị biến đổi hình thái.

Bác sĩ Huy khuyến cáo nam giới nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe sinh sản. Nếu chưa kết hôn nhưng thường xuyên làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ, hoặc có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản, nên trữ đông tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản.

Đặc biệt, nếu vợ chồng kết hôn, quan hệ tình dục đều đặn nhưng một năm không có thai, nên đến khám và điều trị sớm để sớm có con và tiết kiệm chi phí. Việc điều trị sớm cũng giúp giảm thiểu các rủi ro và biến chứng có thể xảy ra trong quá trình điều trị hỗ trợ sinh sản.