Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ là một sự kiện quốc tế được tổ chức hàng năm từ ngày 1 đến 7 tháng 8 tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Sự kiện này nhắm vào việc nâng cao nhận thức về lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ, một hành động đơn giản nhưng mang lại nhiều lợi ích to lớn cho sức khỏe của trẻ nhỏ và người mẹ, cũng như góp phần bảo vệ môi trường.

Được khởi xướng từ năm 1992 bởi Liên minh Thế giới hành động vì nuôi con bằng sữa mẹ (WABA), Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ đã trở thành một hoạt động thường niên trên phạm vi toàn cầu. Theo WABA, nếu mỗi người mẹ có con dưới 6 tháng tuổi kéo dài thời gian nuôi con bằng sữa mẹ thêm một tháng, hiệu ứng tích cực về môi trường tương đương với việc trồng thêm 300.000 cây xanh. Điều này cho thấy việc nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ có lợi cho sức khỏe của trẻ em và phụ nữ, mà còn đóng góp vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Việc nuôi con bằng sữa mẹ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của trẻ nhỏ và người mẹ. Sữa mẹ chứa các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh. Đối với người mẹ, việc nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như ung thư vú và ung thư buồng trứng, cũng như hỗ trợ quá trình hồi phục sau sinh.

Các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng một số protein trong sữa mẹ chính là ‘chìa khóa’ đặc biệt giúp nguồn dinh dưỡng quan trọng này dễ dàng thấm từ dạ dày và ruột vào máu. Điều này thể hiện sự phức tạp và tinh tế của cơ thể con người trong việc hấp thụ và tận dụng các chất dinh dưỡng từ sữa mẹ.

Nuôi con bằng sữa mẹ – một hành trình đầy thách thức nhưng cũng mang lại nhiều lợi ích không thể phủ nhận. Không có loại thực phẩm nào trong những năm tháng đầu đời lại kỳ diệu và quý giá như sữa mẹ. Không chỉ cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu, sữa mẹ còn là ‘vắc – xin tự nhiên’ đầu tiên, giúp trẻ xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật ngay từ khi chào đời.

Sữa mẹ vẫn giữ vững vị thế là nguồn dinh dưỡng không thể thay thế trong 6 tháng đầu đời của trẻ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, theo số liệu của Viện Dinh dưỡng năm 2020, chưa đến một nửa số trẻ dưới 6 tháng tuổi được bú mẹ hoàn toàn. Điều này phản ánh rõ ràng những thách thức mà phụ nữ Việt đang đối mặt trên hành trình mang lại khởi đầu tốt nhất cho con mình.

Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ năm 2025 với chủ đề ‘Ưu tiên nuôi con bằng sữa mẹ, tạo dựng hệ thống hỗ trợ bền vững’ nhấn mạnh vai trò thiết yếu của sữa mẹ trong chăm sóc sức khỏe trẻ em. Sữa mẹ không chỉ là thức ăn – đó là một sản phẩm sinh học sống động, giàu kháng thể và các yếu tố miễn dịch mà không loại sữa công thức nào có thể tái tạo.

Theo thạc sĩ dinh dưỡng Trần Hoàng Kim, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Lạng Sơn, sữa mẹ là sự hòa quyện tuyệt vời giữa giá trị dinh dưỡng hoàn chỉnh và khả năng tăng cường miễn dịch tự nhiên cho trẻ. Lợi ích của sữa mẹ không dừng ở đứa trẻ, phụ nữ cho con bú cũng có nguy cơ thấp hơn với các bệnh ung thư vú, ung thư buồng trứng, loãng xương, đồng thời phục hồi nhanh hơn sau sinh.

Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Huyền Trang, 35 tuổi, là một ví dụ. Chị kể: ‘Lúc mới sinh, sữa chưa về, tôi lo lắng lắm. Nhưng được nhân viên y tế tư vấn và khuyến khích, tôi kiên trì cho bú sớm và bú thường xuyên. Vài ngày sau, sữa về đều, bé tăng cân đều, chưa từng phải dùng đến sữa ngoài.’ Với chị Trang, sữa mẹ không chỉ nuôi dưỡng sự sống, mà mỗi lần cho con bú còn là giây phút thiêng liêng vun đắp sợi dây gắn bó sâu sắc giữa hai mẹ con.

Hành động cho con bú cũng mang lại hiệu ứng lan tỏa sâu rộng tới cả nền kinh tế và môi trường. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ở mức thấp có thể khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại gần 1 tỷ USD mỗi ngày. Ở góc độ môi trường, sữa mẹ là lựa chọn ‘xanh’ nhất: không hộp thiếc, không chai nhựa, không dây chuyền sản xuất gây ô nhiễm.

Tuy nhiên, nhiều rào cản vẫn tồn tại: thiếu không gian cho con bú tại nơi làm việc, tâm lý lo sợ sữa mẹ không đủ chất… Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ là một chiến dịch truyền thông thường niên, mà còn phản ánh nhu cầu cấp thiết từ thực tiễn chăm sóc và bảo vệ trẻ nhỏ. Đầu tư cho sữa mẹ chính là vun đắp cho một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và giàu cảm xúc. Bởi mỗi giọt sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng đầu đời, mà còn là vắc – xin tự nhiên, bền vững và không gì có thể thay thế.

Ăn bổ sung đúng cách đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Khi trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của bé. Đây là giai đoạn cơ thể trẻ bắt đầu đòi hỏi nhiều loại thực phẩm khác nhau để bổ sung những dưỡng chất mà sữa mẹ không thể cung cấp đủ.

Tuy nhiên, cho trẻ ăn bổ sung quá sớm có thể gây hại cho đường tiêu hóa còn non nớt của trẻ. Hệ tiêu hóa của trẻ ở độ tuổi này vẫn còn đang trong quá trình phát triển, vì vậy, thức ăn không phù hợp hoặc khó tiêu hóa có thể gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa, dị ứng hoặc các vấn đề về sức khỏe khác. Ngược lại, nếu cho trẻ ăn bổ sung quá muộn, trẻ có thể đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng do không nhận được đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển.

Vì vậy, việc lựa chọn và cho trẻ ăn bổ sung đúng cách, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cơ thể là hết sức quan trọng. Các bậc phụ huynh cần tìm hiểu kỹ về cách cho trẻ ăn bổ sung cũng như lựa chọn thực phẩm bổ sung phù hợp để giúp trẻ hấp thụ tối đa dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển. Một chế độ ăn bổ sung hợp lý không chỉ cung cấp các dưỡng chất cần thiết mà còn giúp trẻ phát triển khả năng phối hợp và cân bằng các loại thực phẩm khác nhau.

Điều quan trọng là các bậc phụ huynh nên tìm kiếm thông tin từ các nguồn uy tín và tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để có thể đưa ra quyết định đúng đắn cho chế độ ăn của con mình. Một số điều cần lưu ý khi cho con ăn bổ sung mà phụ huynh có thể tham khảo bao gồm việc giới thiệu thực phẩm một cách từ từ, bắt đầu với một lượng nhỏ và theo dõi phản ứng của trẻ, lựa chọn thực phẩm phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ.

Nhìn chung, cho trẻ ăn bổ sung đúng cách là một phần không thể thiếu trong hành trình nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ. Qua việc hiểu biết và áp dụng các nguyên tắc cơ bản về dinh dưỡng và ăn bổ sung, các bậc phụ huynh có thể giúp con mình phát triển một cách toàn diện, khỏe mạnh và thông minh.