Bộ Nội vụ đang tích cực xây dựng dự thảo nghị định về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, cùng với đó là một số chế độ, chính sách dành cho người hoạt động không chuyên trách. Thông tin này được Bộ Nội vụ cung cấp trong văn bản hướng dẫn nhằm giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk.

Trước đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã chỉ ra thực trạng rằng sau khi tiến hành sắp xếp đơn vị hành chính của các xã, phường, một số thôn, khu phố không còn đủ số hộ dân theo quy định do có sự điều chỉnh địa giới hành chính. Từ đó, Sở Nội vụ đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về trình tự, thủ tục xây dựng đề án ghép cụm dân cư vào thôn, tổ dân phố hiện có.

Liên quan đến vấn đề này, Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy định rõ thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn thuộc thẩm quyền của HĐND cấp xã. Tuy nhiên, đến nay Bộ Nội vụ vẫn chưa ban hành, sửa đổi, bổ sung các thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Về vấn đề tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, Bộ Nội vụ cho biết đã có Văn bản số 4168 trong đó hướng dẫn xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã (mới), việc chuyển đổi thôn thành tổ dân phố hoặc tổ dân phố thành thôn và việc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên.

Ngoài ra, liên quan đến việc bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, Bộ Nội vụ cho biết hiện nay quy trình bầu cử được thực hiện theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 59/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật này. Các quy định này vẫn còn hiệu lực và phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp đang được triển khai.

Trước đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định số 1581/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp. Theo kế hoạch này, Bộ Nội vụ được giao chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xác định lộ trình, hướng dẫn việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, tăng cường tính tự quản, phục vụ tốt hơn đời sống cộng đồng dân cư.

Đến tháng 7/2025, tỉnh Phú Thọ có 1.021 cơ sở nhà đất dôi dư sau khi hợp nhất với các tỉnh Vĩnh Phúc và Hòa Bình. Sở Tài chính tỉnh Phú Thọ đang xây dựng phương án để đề xuất xử lý đối với những cơ sở nhà đất này, theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Thọ.

Theo đó, 116 cơ sở nhà đất được đề xuất điều chuyển làm trụ sở cho các cơ quan Nhà nước, 291 cơ sở có thể chuyển đổi công năng thành trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, và 228 cơ sở có thể được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý. Tỉnh Phú Thọ dự kiến giữ nguyên mô hình 3 trung tâm hành chính vùng nhằm tận dụng hạ tầng có sẵn và giảm tải cho khu vực trung tâm hành chính mới.

Một số cơ quan như Báo và Phát thanh – Truyền hình tỉnh Phú Thọ, Trường Chính trị, Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp sẽ hoạt động tại cả 3 khu vực nhưng phải xác định rõ trụ sở chính để đảm bảo hiệu quả điều hành. Việc này nhằm tối ưu hóa việc sử dụng tài sản công và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động của cơ quan Nhà nước.

Hiện còn hơn 380 cơ sở nhà đất chưa có phương án sử dụng, Phú Thọ đã chỉ đạo các địa phương hoàn tất đề xuất trong tháng 8. Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông yêu cầu rà soát, đánh giá toàn diện tình hình sử dụng tài sản công và hướng dẫn thực hiện kiểm kê, phân loại đầy đủ toàn bộ tài sản công hiện có.

Được biết, tỉnh Phú Thọ mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình, đi vào hoạt động từ ngày 1/7. Tỉnh có diện tích tự nhiên 9.361,381 km2, quy mô dân số trên 4 triệu người, có 148 xã, phường. Việc sáp nhập này là một phần của quá trình sắp xếp, tổ chức lại các địa phương nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế – xã hội.

…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, bà Nguyễn Thị Minh Thúy, đã dẫn đầu một đoàn công tác đến khảo sát thực tế tại hai xã Mỹ Thuận và Sơn Kiên sau khi sáp nhập. Chuyến khảo sát này nhằm đánh giá tình hình hoạt động của các Trung tâm Phục vụ Hành chính công, cơ sở vật chất, hạ tầng y tế, giáo dục cũng như lắng nghe những chia sẻ từ cán bộ cơ sở về việc thực hiện các thủ tục hành chính và phục vụ người dân sau khi áp dụng mô hình mới.

Tại xã Sơn Kiên, Trung tâm Phục vụ Hành chính công đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể, trung tâm đã thực hiện rà soát và chuẩn hóa 400 thủ tục hành chính. Đáng chú ý, tất cả hồ sơ được xử lý đúng hạn, không có trường hợp trễ hạn. Ngoài ra, xã đã số hóa 100% hồ sơ hộ tịch, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và tra cứu thông tin.

Trong khi đó, xã Mỹ Thuận cũng đã đạt được những kết quả tích cực trong việc triển khai mô hình mới. Từ ngày 1 đến 23 tháng 7, xã đã tiếp nhận và giải quyết 345 hồ sơ trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt 100%, với 384/392 hồ sơ đầu vào được số hóa, đạt 97,96% và 254/392 hồ sơ đầu ra được số hóa, đạt 64,8%. Những con số này cho thấy sự nỗ lực và quyết tâm của chính quyền địa phương trong việc cải thiện chất lượng dịch vụ công.

Qua kiểm tra thực tế, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang ghi nhận sự nỗ lực và tinh thần trách nhiệm của cấp ủy và chính quyền địa phương trong việc triển khai mô hình mới trong thời gian ngắn. Bà Thúy cũng đề nghị các sở, ngành hỗ trợ địa phương và tiếp tục hoàn thiện các thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân. Việc hoàn thiện các thủ tục hành chính sẽ giúp giảm thiểu thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang nhấn mạnh rằng trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội, việc tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh và nâng cao đời sống người dân là nhiệm vụ quan trọng. Bà yêu cầu các xã cần tăng cường quản lý nhà nước trên các lĩnh vực như xây dựng, đất đai, môi trường và lập quy hoạch xây dựng để tạo thuận lợi cho người dân. Việc tăng cường quản lý nhà nước sẽ giúp ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.

Các xã cũng kiến nghị về việc bố trí kinh phí sửa chữa, mua sắm trang thiết bị và tổ chức tập huấn quy trình xử lý hồ sơ. Họ cũng đề nghị được hỗ trợ trong công tác cấp tài khoản đăng nhập phần mềm và phôi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Những kiến nghị này sẽ được xem xét và giải quyết để giúp các xã hoạt động hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Có thể thấy, việc triển khai mô hình mới tại các xã Mỹ Thuận và Sơn Kiên đã đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn cần có sự hỗ trợ và hoàn thiện từ các sở, ngành để giúp các xã hoạt động hiệu quả hơn. Với sự nỗ lực và quyết tâm của chính quyền địa phương, cùng với sự hỗ trợ từ các cấp, các xã sẽ tiếp tục phát triển và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Thông tin liên quan:

Chiều ngày 23 tháng 7, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ) và các đoàn thể Trung ương đã tổ chức một hội nghị quan trọng nhằm sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và đề ra trọng tâm công tác cho 6 tháng cuối năm. Tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Đỗ Văn Chiến, Bí thư Đảng ủy MTTQ và các đoàn thể Trung ương, đã phát biểu kết luận và ghi nhận các ý kiến phản ánh về những vướng mắc trong quá trình tổ chức hoạt động của các hội quần chúng.

Ông Chiến nhấn mạnh rằng, việc các tổ chức chính trị – xã hội và hội quần chúng trực thuộc MTTQ Việt Nam không có nghĩa là các tổ chức này sẽ thoát ly sự quản lý của Nhà nước. Thay vào đó, trong thời gian tới, Đảng ủy sẽ tập trung xây dựng đề án sáp nhập và tinh gọn các tổ chức hội được Nhà nước giao nhiệm vụ. Theo quan điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy, các hội quần chúng cần hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự quản và tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước sẽ chỉ hỗ trợ và giao việc cụ thể cho các hội thay vì giao ổn định như hiện nay.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng đặt ra mục tiêu sắp xếp lại các hội để giảm số lượng đầu mối hội quần chúng hiện nay là 30. Thay vào đó, các hội sẽ được sắp xếp để có sự hợp lý hơn trong việc vận động và hỗ trợ. Ông Chiến đề nghị sau hội nghị, các đảng bộ trực thuộc cần nắm lại tình hình cơ sở và phản ánh, báo cáo cụ thể về việc sắp xếp các hội để Đảng ủy có hướng tháo gỡ và giải quyết.

Cũng trong thời gian tới, Đảng ủy sẽ báo cáo với Bộ Chính trị về Đại hội Đảng bộ MTTQ Việt Nam, các đoàn thể Trung ương. Điều này bao gồm báo cáo chính trị, đề án nhân sự và những vấn đề nổi lên cần có ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị. Qua đó, Đảng ủy MTTQ Việt Nam và các đoàn thể Trung ương hy vọng sẽ nhận được sự chỉ đạo và hỗ trợ cần thiết để thực hiện thành công các mục tiêu và nhiệm vụ đã đề ra.

Về vấn đề tổ chức và hoạt động của các hội quần chúng, ông Chiến khẳng định rằng, việc sắp xếp và tinh gọn các tổ chức hội là cần thiết để đảm bảo hiệu quả hoạt động và tránh chồng chéo nhiệm vụ. Đồng thời, cần tăng cường vai trò và trách nhiệm của các hội trong việc phục vụ cộng đồng và thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Trước những thách thức và yêu cầu mới, Đảng ủy MTTQ Việt Nam và các đoàn thể Trung ương sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ các hội quần chúng. Qua đó, góp phần củng cố và phát triển hệ thống chính trị vững mạnh, phục vụ đắc lực cho sự phát triển của đất nước.