Trong một bước tiến quan trọng đánh dấu sự tích hợp của trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực nghệ thuật, robot thông minh “Học bá01” đã làm lịch sử khi trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ đầu tiên tại Trung Quốc. Robot này được chấp nhận vào chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành Kịch nghệ và Điện ảnh tại Học viện Sân khấu Thượng Hải, niên khóa 2025-2026.

“Học bá01” được mô tả là một “Nghệ sĩ biểu diễn thông minh hiện thân”, “Người sáng tạo thuật toán Opera”, “Nhà khám phá nghệ thuật và công nghệ” và “Người kế thừa Opera Kỹ thuật số”. Với khả năng nhận thức và xử lý thông tin tương tự như con người, robot này sẽ tham gia vào các lớp học cùng các nghiên cứu sinh tiến sĩ người thật trong suốt 4 năm tới.

Hình dạng vật lý của “Học bá01” được tối ưu hóa từ robot “Walker2”, với chiều cao 1,75 mét và nặng khoảng 30 kg. Chương trình giảng dạy của robot này sẽ bao gồm các mô-đun cơ bản, nghệ thuật, hệ thống và nhiệm vụ, liên quan đến các lĩnh vực như nhận thức và mô hình hóa nhận thức, hợp nhất dữ liệu đa phương thức và đánh giá kết quả dưới dạng “bảo vệ luận án”.

Công ty TNHH Robot Droid Thượng Hải, đơn vị chế tạo người máy, cho biết “Học bá01” sẽ được đào tạo chuyên sâu về hí khúc, biểu diễn, biên kịch, thiết kế sân khấu… cũng như nghiên cứu về sản xuất hí kịch dựa trên mạng LSTM. Robot này cũng sẽ có cơ hội học tập tại Phòng thí nghiệm trọng điểm “AI + Nghệ thuật biểu diễn” và Phòng thí nghiệm trọng điểm về Đổi mới tích hợp Nghệ thuật biểu diễn kỹ thuật số của Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc.

Sự kiện này đánh dấu một thử nghiệm giáo dục đột phá, hướng đến việc tích hợp trí tuệ nhân tạo tạo sinh vào sáng tác kịch nghệ và đưa trí thông minh hiện thân vào đào tạo biểu diễn chuyên biệt. Việc “Học bá01” trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ robot thông minh đầu tiên của Trung Quốc mở ra một cuộc khám phá liên ngành mới về “sự kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật”. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc khám phá tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực nghệ thuật và giải trí.

Thông tin về chương trình đào tạo và nghiên cứu của “Học bá01” có thể được tìm hiểu thêm thông qua trang web của Công ty TNHH Robot Droid Thượng Hải. Các chi tiết về quá trình học tập và nghiên cứu của robot này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực nghệ thuật.

Trong tương lai, việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực nghệ thuật sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho các nghệ sĩ và nhà sáng tạo. Trang web chính thức của Chính phủ Thượng Hải cũng đã đưa tin về sự kiện này, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp công nghệ và nghệ thuật trong việc thúc đẩy sự phát triển của thành phố.

Robot đang ngày càng khẳng định vị trí của mình trên sàn diễn thời trang, không chỉ còn là đạo cụ sân khấu mà đã trở thành ‘đồng nghiệp’ của người mẫu. Sự xuất hiện của robot trên sàn diễn thời trang đã mở ra một kỷ nguyên mới, nơi mà máy móc và con người có thể cùng tồn tại và tương tác.

Sự phát triển của robot trên sàn diễn bắt đầu từ những năm 1990, khi nhà thiết kế thời trang Thierry Mugler giới thiệu bộ suit Robot Couture bằng kim loại và nhựa dẻo trong năm 1995. Bốn năm sau, Alexander McQueen đã đưa ra câu trả lời về việc liệu máy móc có thể trở thành chủ thể nghệ thuật trên sàn diễn khi dùng hai cánh tay robot công nghiệp phun sơn trực tiếp lên bộ váy trắng của Shalom Harlow.

Trong những năm 2000-2010, các nhà mốt như Hussein Chalayan và Chanel tiếp tục đẩy xa biên giới giữa thời trang và công nghệ khi trình diễn những bộ sưu tập với drone, robot hình stormtrooper, và trang phục biến hình với điều khiển từ xa. Tuy nhiên, phần lớn những lần xuất hiện của robot trên sàn diễn giai đoạn này vẫn mang nặng tính biểu tượng và hiệu ứng thị giác, hơn là một sự phối hợp thực sự giữa người và máy.

Đến nay, robot đã trở thành một phần quan trọng của sàn diễn thời trang. Các thương hiệu đã bắt đầu coi robot là đối tác sáng tạo, một người mẫu hay người dẫn chuyện. Điều này tạo ra những cuộc giao thoa sống động giữa máy móc và con người, xóa bỏ giai đoạn trình diễn một chiều của robot thuở trước.

Robot có thể sẽ trở thành đại sứ thương hiệu, những humanoid như Ameca có thể được lập trình để giao tiếp trực tiếp với khách hàng tại các cửa hàng flagship, đóng vai trò người mẫu AI hoặc đại sứ thương hiệu di động. Sàn diễn thực tế ảo lai (phygital) được cho là sẽ phát triển mạnh mẽ, các show diễn tương lai sẽ kết hợp người mẫu thật, robot và các nhân vật ảo (digital avatars), sử dụng công nghệ AR/VR để tạo ra trải nghiệm trình diễn đa chiều và cá nhân hóa.

Robot sẽ ngày càng tham gia sâu hơn vào quá trình thiết kế, trở thành cộng sự đắc lực của con người, từ phác thảo, dựng mẫu, đến thử nghiệm chất liệu theo các quy trình tự động hóa cao. Điều này mở ra tiềm năng cá nhân hóa thời trang theo thời gian thực ngay tại sàn diễn. Robot Unitree G1 đã xuất hiện tại Shanghai Fashion Week, đánh dấu một bước tiến mới trong sự hợp tác giữa con người và máy móc trên sàn diễn thời trang.

Trong chiến lược phát triển thời trang bền vững, việc sử dụng robot để mô phỏng người mẫu thật trong các buổi thử nghiệm có thể giúp giảm thiểu sản xuất mẫu vật lý, hạn chế lãng phí chất liệu. Các studio sáng tạo đang nghiên cứu phát triển ‘Digital Twin Robot’ – những robot mô phỏng thông số cơ thể người mẫu để thử trang phục theo thời gian thực, giảm thiểu tác động môi trường ngay từ khâu thiết kế.

Robot đang trở thành một phần không thể thiếu trong ngành thời trang, không chỉ là câu chuyện của vải vóc, thời trang hiện nay còn là sân khấu của công nghệ. Sự hợp tác giữa các nhà thiết kế thời trang, kỹ sư robot, nghệ sĩ biểu diễn và nhà lập trình AI sẽ tái định nghĩa trải nghiệm runway, đưa sàn diễn trở thành một không gian giao thoa giữa hiện thực và tương lai.