Ngày 24/7, tại Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã bày tỏ sự trăn trở trước vẫn còn gần 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập và gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin.

Người đứng đầu Bộ Nội vụ khẳng định ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ thời gian tới, với quyết tâm cao nhất để xoa dịu nỗi đau của gia đình các liệt sỹ. “Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được thực hiện với ý nghĩa là một trách nhiệm, bổn phận đạo lý thiêng liêng. Ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin, để xoa dịu nỗi đau mòn mỏi chờ đợi thông tin của những người mẹ, người vợ và gia đình liệt sỹ”, Bộ trưởng nêu quyết tâm.

Trước đó, tại Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đã thông tin về những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước.

Chứng kiến những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước, nữ tư lệnh ngành Nội vụ thấm thía hơn giá trị của hòa bình, độc lập, tự do, ấm no hạnh phúc.

Bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy, nỗ lực tham mưu với Đảng, Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách đối với người có công theo hướng phục vụ, hiện đại, toàn diện, bao trùm, hiệu quả và nhân văn.

Trong đó, ngành sẽ thực hiện đầy đủ và hiệu quả định hướng về chính sách đối với người có công theo tinh thần Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII. Đó là ‘Chú trọng thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần người có công, nhất là người ở vùng sâu, vùng xa, người gặp khó khăn trong cuộc sống’.

Đặc biệt, Bộ sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước tiếp tục nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi theo hướng phải là mức cao nhất trong các chính sách xã hội. Dự kiến trong quý IV năm 2025, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Sớm hơn, vào quý III, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến giai đoạn 1965-1975.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc.

Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính. Việt Nam có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.

GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.

Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy. Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân mà còn có thể tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi. Công nghệ này mở ra nhiều khả năng trong việc nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người dân.

Hiện tại, dự án Ngân hàng gene đang tiếp tục được triển khai để giúp tìm kiếm và xác định danh tính các liệt sĩ còn lại. Những nỗ lực này không chỉ giúp các gia đình tìm lại người thân mà còn góp phần tri ân và tôn vinh những người đã hy sinh vì Tổ quốc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thu nhận mẫu ADN từ thân nhân của các liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Đây là một chương trình mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện rõ trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với những người con ưu tú đã hy sinh thân mình vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Chương trình này không chỉ dừng lại ở việc mang lại niềm an ủi cho các gia đình liệt sĩ mà còn đóng góp vào việc làm vơi đi nỗi đau chiến tranh của mỗi gia đình và của cả dân tộc. Chính phủ đang nỗ lực để đảm bảo rằng, thế hệ hôm nay sẽ làm hết sức mình để tri ân và ghi nhớ những hy sinh to lớn của các thế hệ đi trước.

Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các cấp, các ngành và các địa phương cần tích cực phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an để tiến hành rà soát, vận động và thu thập mẫu ADN từ thân nhân của các liệt sĩ. Song song với đó, việc huy động các nguồn lực cần thiết cho công tác thu thập và phân tích ADN cũng được coi trọng.

Mục tiêu đặt ra là xác định danh tính của các liệt sĩ chưa được biết đến, giúp họ trở về với tên tuổi, quê hương và gia đình, không để bất kỳ liệt sĩ nào bị lãng quên. Thông qua chương trình này, Chính phủ hy vọng sẽ góp phần xây dựng một xã hội nhân văn hơn, nơi mà công bằng và tình người luôn được đề cao.

Để thực hiện mục tiêu đầy tham vọng này, Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của sự hợp tác đa chiều giữa các ban ngành và địa phương. Đồng thời, Chính phủ cũng kêu gọi sự tham gia tích cực của cả cộng đồng trong việc hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho chương trình.

Cuối cùng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tin tưởng rằng với sự chung tay của toàn xã hội, chương trình thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ sẽ thành công, góp phần không nhỏ vào việc củng cố hậu cần vững chắc cho công tác an sinh xã hội và tiếp tục xây dựng một Việt Nam tươi sáng và phát triển.

Thông tin chi tiết về các hoạt động của Chính phủ Việt Nam có thể được tìm thấy trên trang web chính thức https://www.chinhphu.vn/.

Trong những ngày tháng 7 đầy ý nghĩa, tại biên giới phía Tây xứ Huế, không chỉ là nơi mồ hôi của các cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương thấm đẫm, mà còn là nơi tình người ấm áp qua những việc làm thiết thực và đầy ý nghĩa tri ân các thế hệ đi trước. Những người đã cống hiến và hy sinh vì độc lập, chủ quyền Tổ quốc, lan tỏa tinh thần ‘Uống nước nhớ nguồn’, ‘Đền ơn đáp nghĩa’ giữa đại ngàn Trường Sơn.

Tại xã A Lưới4, thành phố Huế, vào sáng sớm, khuôn viên Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ đã rực rỡ sắc cờ. Cán bộ, nhân viên, Trí thức trẻ tình nguyện (TTTTN) Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92, Quân khu4 đã nô nức làm đẹp Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Mọi người đã miệt mài làm việc với tinh thần trách nhiệm tri ân cao nhất, không ai bảo ai, tự nguyện thực hiện các công việc như cắt cỏ, vệ sinh xung quanh, lau chùi bia tưởng niệm.

Thiếu tá QNCN Nguyễn Trung Kiên, Nhân viên Đội Sản xuất2, người đang cẩn thận vệ sinh bia tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, chia sẻ: ‘Chúng tôi muốn bằng những việc làm nhỏ nhưng xuất phát từ lòng biết ơn, thể hiện tình cảm sâu sắc với những người đã ngã xuống cho Tổ quốc. Đài tưởng niệm không chỉ là nơi lưu danh liệt sĩ, mà còn là biểu tượng tinh thần kiên trung để thế hệ trẻ chúng tôi hướng về…’ https://www.vietnamplus.vn

Hướng tới kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh, liệt sĩ (27/7), Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 còn tổ chức các đoàn công tác đến thăm và tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng, neo đơn trên địa bàn. Tại nhà anh hùng LLVT Hồ Đức Vai, tổ dân phố4, xã A Lưới2, thành phố Huế, cán bộ, nhân viên, TTTTN đã đến tận nơi trao quà và thăm hỏi sức khỏe. Ông Hồ Đức Vai xúc động nói: ‘Tôi năm nay cũng yếu rồi, nhưng thấy bộ đội vẫn nhớ, vẫn đến thăm nom, lòng tôi ấm lắm…’.

Trước đó, cán bộ, nhân viên Đoàn Kinh tế – Quốc phòng 92 đã tham gia hoạt động https://www.qdnd.vn tuyên truyền về ý nghĩa của Ngày Thương binh, Liệt sĩ (27/7) và thực hiện các hoạt động tri ân tại địa phương.

Tiếp đó, Đoàn cũng đến thăm anh hùng LLVT Hồ Can Lịch, Hồ Thị Đơm trên địa bàn xã A Lưới2. Thực hiện mô hình ‘Đảng viên kết nghĩa, giúp đỡ hộ nghèo’, các chi bộ, cán bộ, đảng viên, nhân viên các cơ quan, đơn vị thuộc Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 cũng đến thăm, tặng quà cho các gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn mà chi bộ, đảng viên kết nghĩa, giúp đỡ.

Theo Thiếu tá Hoàng Anh Tuấn, Cán bộ Đội sản xuất3, thời gian qua, chi bộ và đảng viên Đội sản xuất3 kết nghĩa giúp đỡ 5 hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Nhân dịp này đơn vị đến thăm hỏi, tặng quà giúp đỡ gia đình có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn, góp phần giúp họ vơi đi những nỗi đau mất mát, vươn lên trong cuộc sống.

Với đạo lý ‘uống nước nhớ nguồn’, ‘đền ơn đáp nghĩa’, Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 đã huy động hơn 100 ngày công phối hợp với Đoàn xã địa phương trong Khu kinh tế quốc phòng A So tổ chức sơn sửa, vệ sinh 04 Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ; thăm khám, cấp phát thuốc miễn phí; giúp đỡ nhiều gia đình chính sách tu sửa nhà ở, vườn tược; thăm hỏi, tặng quà cho các gia đình có công với cách mạng, nạn nhân nhiễm chất độc da cam/đioxin. Những phần quà tuy không lớn, chỉ là gạo, dầu ăn, nhu yếu phẩm, nhưng mang theo nghĩa tình, sự kính trọng, tri ân sâu sắc. https://www.qlnn.vn

Thượng tá Nguyễn Đặng Tâm, Phó Chính ủy Đoàn Kinh tế – Quốc phòng chia sẻ: ‘Với người lính, tri ân là việc phải làm hằng năm, hằng ngày. Bằng những việc làm thiết thực, chúng tôi muốn lan tỏa truyền thống ‘đền ơn đáp nghĩa’, củng cố lòng dân, kịp thời hỗ trợ giúp đỡ người có công với cách mạng. Qua đó, tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, nhân viên, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân trên địa bàn nhận thức sâu sắc về ý nghĩa Ngày Thương binh, Liệt sĩ (27/7), nêu cao trách nhiệm trong tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng, tạo tình cảm gắn bó keo sơn giữa đơn vị và nhân dân trên địa bàn đóng quân.’

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Thương binh – Liệt sĩ năm nay, tỉnh Đắk Lắk đã hoàn thành chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm cho gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Đây là một hoạt động thiết thực, thể hiện sự tri ân sâu sắc của cả hệ thống chính trị và toàn dân với những người đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc.

Tại xã Liên Sơn, huyện Lắk, bà H Lang Ông, một cô gái M’nông từng tham gia cách mạng trong thời chiến, đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Ngôi nhà mới của bà được xây dựng sát bên nhà của gia đình cháu gái, vừa đảm bảo sự gần gũi, tiện bề chăm sóc, lại vừa giữ được không gian riêng tư. Đây không chỉ là một ngôi nhà mà còn là sự ghi nhận, một lời tri ân sâu sắc mà Đảng, Nhà nước dành cho những người có đóng góp thầm lặng trong thời chiến như bà H Lang.

Cùng chung niềm vui ấy, bà H Pông, trú tại buôn Yơn, xã Liên Sơn, cũng đã được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà ở. Bà H Pông có 3 người con, nhưng chồng đã mất, các con đã lập gia đình và có cuộc sống riêng. Do kinh tế eo hẹp, trước đây bà phải sống trong cái chòi dựng tạm bợ trên mảnh đất của gia đình. Giờ đây, bà đã có một căn nhà kiên cố để ở.

Tỉnh Đắk Lắk đã triển khai xây mới và sửa chữa 9.493 căn nhà cho các đối tượng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, gia đình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Trong đó, nhà ở cho gia đình người có công là 608 căn, gồm 155 căn xây mới và 453 căn sửa chữa.

Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành dứt điểm việc hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, thân nhân, gia đình liệt sĩ trước ngày 27/7 năm nay. Đến thời điểm này, Đắk Lắk đã hoàn thành và bàn giao tổng số 607/608 căn nhà cho các đối tượng chính sách có công.

Mỗi ngôi nhà được hoàn thành và bàn giao đúng dịp cả nước tri ân các thương binh, liệt sĩ chính là biểu tượng sống động của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” và trách nhiệm cộng đồng. Những nỗ lực này thể hiện sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những người đã hy sinh và cống hiến cho Tổ quốc.

Thông qua chương trình này, tỉnh Đắk Lắk đã thể hiện sự quyết tâm và nỗ lực trong việc thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về chăm lo cho đời sống của người có công và thân nhân liệt sĩ. Những ngôi nhà mới không chỉ mang lại chỗ ở ổn định cho các hộ gia đình mà còn góp phần xây dựng đời sống văn hóa, nâng cao chất lượng cuộc sống cho các đối tượng chính sách.

Đọc thêm: Thông tin chi tiết về chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công tại Đắk Lắk.

Vào những ngày tháng 7, các cán bộ và đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã tổ chức thăm viếng và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không thể giấu được niềm xúc động khi ngắm nhìn bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình. Sinh năm 1946, hy sinh tại mặt trận phía nam năm 1967, bức hình duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Văn Chước, xã Hải Lựu đã được gia đình phục chế một lần.

Tuy nhiên, do thời gian và công nghệ thời điểm phục chế thấp, nên chất lượng ảnh theo thời gian cũng không còn rõ nét. Trước khi triển khai chương trình, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn khảo sát thực tế tại địa phương, qua đó nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng có người chỉ là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại. Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng không còn nhìn rõ.

Với lòng tri ân các liệt sĩ của thế hệ trẻ, mong muốn được phục hồi tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, Đoàn thanh niên các xã, phường đã phối hợp cùng cấp ủy chi bộ, chi đoàn các khu dân cư và xin phép các gia đình thực hiện chương trình. Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành. Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật, dựa trên những bức ảnh cũ và thông tin từ gia đình cung cấp.

Qua công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực, giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức. Quá trình phục dựng ảnh không chỉ giúp bảo tồn những hình ảnh quý giá của các liệt sĩ mà còn thể hiện sự quan tâm và lòng biết ơn của thế hệ trẻ đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc.

Thông qua hoạt động này, các cán bộ, đoàn viên thanh niên thể hiện lòng tri ân và trách nhiệm với lịch sử, đồng thời giúp người thân của các liệt sĩ lưu giữ những hình ảnh quý giá và ý nghĩa. Đây là một hoạt động thiết thực và ý nghĩa, thể hiện sự gắn kết giữa các thế hệ và sự trân trọng đối với những cống hiến của các anh hùng liệt sĩ.

Ngày 26/7, UBND xã Ea Phê đã tổ chức buổi gặp mặt đặc biệt để tri ân các gia đình chính sách nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025). Sự kiện này nhằm ghi nhớ và tôn vinh những cống hiến và hy sinh của các thế hệ đi trước vì độc lập và tự do của Tổ quốc.

Tham dự buổi gặp mặt có sự hiện diện của Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trần Văn Tuyến; Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thị Kim Oanh; cùng các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy. Buổi lễ còn có sự tham gia của 130 thương binh, bệnh binh, đại diện các gia đình liệt sĩ, và gia đình có công với cách mạng.

Tại buổi gặp mặt, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thị Kim Oanh đã đọc Thư của Chủ tịch UBND tỉnh gửi đến thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng nhân dịp Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Bà bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và ghi nhớ công lao to lớn của các thế hệ đi trước đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Với tinh thần “Đền ơn đáp nghĩa”, trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ea Phê luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các đối tượng chính sách. Đồng thời, thực hiện đầy đủ và kịp thời các chế độ của Đảng và Nhà nước đối với người có công; triển khai hiệu quả các chương trình, kế hoạch về an sinh xã hội, hỗ trợ trực tiếp đối với các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ… Từ năm 2020 đến nay, từ nguồn kinh phí của Nhà nước đã hỗ trợ gần 1,6 tỷ đồng để xây mới 15 căn nhà tình nghĩa, sửa chữa 13 căn nhà cho hộ có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn xã.

Việc chi trả trợ cấp hàng tháng, cấp phát thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách luôn được thực hiện kịp thời; vào các dịp lễ, tết hàng năm, xã Ea Phê đều tổ chức đoàn đi thăm hỏi, tặng quà…

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trần Văn Tuyến bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và sự tri ân chân thành đến các liệt sĩ, Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng và các gia đình chính sách trên địa bàn xã.

Đồng chí khẳng định Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ea Phê sẽ luôn chăm lo, tri ân và tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với sự hy sinh cao cả của thế hệ cha ông.

Ở Việt Nam, việc xác minh danh tính liệt sĩ đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong những năm qua. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn và thách thức trong công tác này. Để giải quyết những tồn tại lâu năm này, các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại và tăng cường hợp tác quốc tế nhằm đẩy nhanh tiến độ giám định ADN.

Theo thống kê, hiện cả nước vẫn còn khoảng 300.000 mộ liệt sĩ mà thông tin về họ chưa được làm rõ, và có khoảng 180.000 hài cốt liệt sĩ cần được quy tập. Điều này không chỉ gây ra những khó khăn cho công tác quản lý và bảo quản các mộ liệt sĩ mà còn làm ảnh hưởng đến tâm lý của các gia đình và thân nhân của các liệt sĩ.

Trước tình hình đó, việc ứng dụng công nghệ hiện đại và mở rộng hợp tác quốc tế được coi là bước tiến mới, mang lại hy vọng sớm giải quyết được những tồn tại lâu năm, góp phần an dân và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Mục tiêu đề ra là đến năm 2030, ngành sẽ phấn đấu xác định được danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN.

Giám định ADN là một phương pháp khoa học hiện đại giúp xác định danh tính của các cá nhân thông qua phân tích DNA. Trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ, giám định ADN đóng vai trò quan trọng khi giúp xác định danh tính của các liệt sĩ thông qua so sánh DNA của các mẫu DNA thu thập được từ các hài cốt liệt sĩ với DNA của các thân nhân.

Để đạt được mục tiêu trên, các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các hoạt động như thu thập mẫu DNA từ các thân nhân của các liệt sĩ, khẩn trương thực hiện các quy trình giám định ADN. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác quốc tế cũng được coi là một yếu tố quan trọng giúp Việt Nam có thể tiếp cận được với các công nghệ và kinh nghiệm hiện đại trong công tác giám định ADN.

Việc xác định danh tính của các liệt sĩ không chỉ giúp giải quyết những tồn tại lâu năm trong công tác quản lý và bảo quản các mộ liệt sĩ mà còn góp phần tri ân và tôn vinh các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập và tự do của dân tộc. Đồng thời, việc này cũng giúp an dân và ổn định xã hội, tăng cường niềm tin của người dân vào công tác quản lý và bảo vệ các di tích lịch sử và các giá trị văn hóa của đất nước.

Với những nỗ lực và giải pháp toàn diện, hy vọng rằng mục tiêu xác định danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN vào năm 2030 sẽ được thực hiện, góp phần giải quyết những tồn tại lâu năm trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Đã hơn một năm trôi qua kể từ khi hàng nghìn cán bộ công an đã bắt đầu một hành trình đầy khó khăn và gian khổ để thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ. Sự nỗ lực không ngừng nghỉ của họ đã giúp cho dự án “trả lại tên cho các Anh hùng” có những bước tiến đáng kể với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ gen tiên tiến.

Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn nút khởi động Ngân hàng Gen (ADN) thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân nhân liệt sĩ. Dự án này do Bộ Công an đứng ra thực hiện, với sự đồng hành của GeneStory, một đơn vị tiên phong trong việc tạo lập dữ liệu cho Ngân hàng gen.

Tròn một năm sau, dự án đã đạt được những kết quả đáng kể khi thu được hơn 51.000 mẫu gen từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi mẫu gen là một tia hy vọng, thắp sáng niềm tin cho những gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng tin tức về người thân đã mất tích trong chiến tranh.

Dự án đã giúp 16 gia đình tìm lại được hài cốt người thân và 16 liệt sĩ được trở về quê hương sau hàng chục năm nơi chiến trường xa. Một trong những trường hợp đáng chú ý là gia đình liệt sĩ Lương Bá Nho, người đã hy sinh vào năm 1970. Hài cốt của anh được tìm thấy tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ, tỉnh Gia Lai, sau hơn 50 năm mất tích.

Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui cho gia đình mà còn cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ gen trong việc xác định danh tính liệt sĩ. Giáo sư Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, khẳng định rằng công nghệ gen tiên tiến sẽ giúp nối lại những mảnh ghép của quá khứ và hiện tại.

‘Mỗi một mẫu gen được thu thập hôm nay không chỉ là mẫu vật sinh học, mà còn là sự kết nối ký ức, sự nối dài của tình thân qua nhiều thế hệ,’ ông nói. Dự án Ngân hàng Gen Việt Nam đặt mục tiêu thu thập 1 triệu mẫu gen từ thân nhân để xác định danh tính cho khoảng 500.000 liệt sĩ.

Với sự hỗ trợ của các thuật toán AI và hệ thống dữ liệu tham chiếu đặc trưng của người Việt, dự án hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xác định danh tính liệt sĩ và ứng dụng trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa và y tế.