Ngày 24/7, Liên minh châu Âu (EU) đã tăng cường sức ép lên chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua một gói biện pháp đáp trả. Đây là động thái của EU nhằm bảo vệ lợi ích của mình trước những hành động của Mỹ, đặc biệt là việc áp thuế thép và nhôm đối với các nước châu Âu.

Gói biện pháp này của EU bao gồm hai phần. Phần đầu tiên liên quan đến việc áp thuế cao hơn đối với hàng hóa Mỹ trị giá 21 tỷ euro. Đây là bước đáp trả trực tiếp đối với việc ông Trump áp thuế thép và nhôm đối với EU. Phần thứ hai có giá trị lên đến 72 tỷ euro và sẽ mở rộng danh sách các sản phẩm của Mỹ bị áp thuế. Các sản phẩm bị ảnh hưởng bao gồm máy bay Boeing và rượu bourbon Kentucky.

EU khẳng định mục tiêu chính của họ là tìm kiếm một giải pháp thông qua đàm phán với Mỹ. Họ tin rằng một kết quả tích cực nằm trong tầm tay nếu雙方 có thể đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, EU cũng thể hiện sự cứng rắn nhằm gây sức ép lên chính quyền ông Trump để nhượng bộ trong các vấn đề thương mại.

Các quốc gia thành viên EU đã thống nhất và ủng hộ gói biện pháp trả đũa trị giá 93 tỷ euro, tương đương khoảng 109 tỷ USD, đối với hàng hóa của Mỹ. Sự ủng hộ này thể hiện sự đoàn kết của các quốc gia châu Âu trước những hành động thương mại của Mỹ.

Hiện tại, EU và Washington đang tiến gần đến một thỏa thuận thương mại. Các cuộc đàm phán đang tập trung vào mức thuế 15% và các nhượng bộ trong một số lĩnh vực quan trọng. Nếu không đạt được thỏa thuận, gói biện pháp đối phó đầu tiên sẽ có hiệu lực vào ngày 7/8. Gói thứ hai sẽ được thực hiện theo hai giai đoạn, vào ngày 7/9 và ngày 7/2.

Các mức thuế trả đũa này của EU không nhằm mục đích leo thang căng thẳng thương mại mà chủ yếu hỗ trợ cho các cuộc đàm phán. EU nhấn mạnh rằng họ vẫn chưa áp dụng bất kỳ biện pháp đối phó nào với Mỹ, mặc dù thuế quan của ông Trump đã áp lên 70% hàng xuất khẩu của khối này.

Về những đề xuất mà EU có thể đưa ra để đạt được thỏa thuận với Mỹ, các nhà ngoại giao EU cho biết họ không cân nhắc việc cam kết đầu tư vào Mỹ như Nhật Bản đã làm. Tuy nhiên, EU có thể đề xuất giảm một số mức thuế để tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán.

Cuối cùng, các dự đoán cho rằng mức thuế 15% mà Mỹ có thể áp lên các sản phẩm của châu Âu sẽ không cộng thêm các mức thuế trước đó. Các lĩnh vực như máy bay, gỗ, dược phẩm, và sản phẩm công nghiệp có thể sẽ được miễn trừ thuế trong thỏa thuận sắp tới.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ ngày càng leo thang, EU đang đẩy nhanh kế hoạch trả đũa với Mỹ. Tổng thống Donald Trump gần đây đe dọa áp thuế 30% lên hàng hóa EU từ ngày 1/8, khiến cho mối quan hệ thương mại giữa hai bên trở nên phức tạp hơn.

Một nguồn tin ngoại giao cho biết nhiều nước thành viên EU, bao gồm Đức, đang xem xét sử dụng công cụ ‘chống ép buộc’ (ACI) để đáp trả Washington nếu đàm phán thất bại. Công cụ này cho phép EU hạn chế sự tiếp cận của các công ty nước ngoài, bao gồm Mỹ, vào thị trường đấu thầu công, dịch vụ tài chính và đầu tư. Đây là một biện pháp mạnh mẽ mà EU đang cân nhắc để bảo vệ lợi ích của mình.

ACI vốn được xây dựng để đối phó với Trung Quốc, nhưng hiện đang được xem xét để sử dụng đối với Mỹ. Tuy nhiên, một số thành viên EU vẫn e ngại về việc sử dụng công cụ này, vì ông Trump đã cảnh báo sẽ trả đũa nếu EU hành động. Tuy nhiên, Pháp đã ủng hộ biện pháp này và Đức cũng bắt đầu thể hiện sự đồng tình.

Các cuộc trao đổi gần đây giữa Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic và phía Mỹ vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. EU hy vọng duy trì mức thuế 10% đối với phần lớn hàng xuất khẩu, nhưng phía Mỹ đề xuất các mức cao hơn, thậm chí không loại trừ khả năng áp thuế 30%. Ông Sefcovic cảnh báo mức thuế 30% có thể khiến hoạt động thương mại giữa hai bên gần như tê liệt.

Các đề xuất từ phía Mỹ bị đánh giá là thiếu nhất quán, và không ai đảm bảo được điều gì sẽ phù hợp với quan điểm của ông Trump. EU đã có một gói thuế trị giá 21 tỷ euro nhắm vào hàng hóa Mỹ đang được tạm hoãn tới ngày 6/8, và vẫn đang cân nhắc một gói trả đũa bổ sung với quy mô lên tới 72 tỷ euro hàng xuất khẩu Mỹ.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh ‘vẫn chưa đến mức phải dùng’ ACI và coi đó chỉ là phương án cuối cùng. Tuy nhiên, EU đang chuẩn bị các biện pháp trả đũa sâu rộng để bảo vệ lợi ích của mình trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ.

Hiện tại, tất cả các bên đang chờ đợi kết quả của các cuộc đàm phán thương mại giữa EU và Mỹ. Tuy nhiên, với những đe dọa và phản ứng của cả hai bên, có thể thấy rằng căng thẳng thương mại giữa EU và Mỹ sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Howard Lutnick, mới đây đã lên tiếng khẳng định rằng thời hạn các nước phải trả thuế nhập khẩu cho hàng hóa vào Mỹ sẽ không có thay đổi thêm. Phát biểu này được ông Lutnick đưa ra trong một cuộc phỏng vấn với CBS News vào ngày 20/7.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hai lần lùi thời hạn áp thuế đối ứng ở mức cao với các đối tác thương mại, sau khi công bố chính sách này vào ngày 2/4. Lần đầu tiên là đến ngày 9/7 và hiện tại là sang đầu tháng 8. Tuy nhiên, ông Lutnick nhấn mạnh rằng việc bắt đầu thu thuế không đồng nghĩa với việc ‘Mỹ sẽ không tiếp tục đàm phán sau ngày này’.

Ông cũng tỏ ra tự tin về khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU). ‘Hai đối tác thương mại lớn nhất thế giới đang đàm phán với nhau. Chúng tôi sẽ có thỏa thuận. Tôi tự tin là như vậy’, ông nói.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ cũng cho biết các nước nhỏ ‘ở Mỹ Latin, Caribbean, châu Phi’ sẽ chỉ chịu mức thuế cơ bản là 10%. Điều này có thể giúp nhiều nước chưa nhận thư báo thuế của Mỹ thở phào. Trước đó, ông Trump từng cho biết mức chung cho các đối tác thương mại nhỏ sẽ là ‘hơn 10% một chút’.

Trong khi đó, ông Lutnick khẳng định ‘các đối tác lớn sẽ phải mở cửa thị trường, hoặc trả mức thuế công bằng cho Mỹ’. Ông cũng dự báo Tổng thống Trump sẽ đàm phán lại Hiệp định Thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA) mà 3 nước đã ký kết trong nhiệm kỳ đầu của ông.

Đến nay, 26 quốc gia đã được thông báo mức thuế nhập khẩu mới khi bán hàng sang Mỹ, bắt đầu từ ngày 1/8. Mức mới dao động từ 19-50%, phần lớn bằng hoặc tương đương ngưỡng công bố ngày 2/4. Hiện tại, các nước đều chịu thuế 10% khi bán hàng sang Mỹ. Nhiều đối tác thương mại đang đẩy nhanh tốc độ đàm phán với Mỹ, để giảm mức thuế phải chịu.

Đến nay, Mỹ mới công bố đạt thỏa thuận với Anh, Trung Quốc, Việt Nam và Indonesia.