Trong quá trình toàn cầu hóa kinh tế, việc các công ty lớn từ các quốc gia khác nhau hợp tác để cùng phát triển và mở rộng thị trường đã trở thành một xu hướng phổ biến. Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghiệp ô tô, sự hợp tác giữa các công ty nước ngoài và các nhà sản xuất địa phương tại Trung Quốc đã mang lại những kết quả tích cực.

Các công ty ô tô hàng đầu như Toyota, Volkswagen và BMW đã quyết định hợp tác với các nhà sản xuất ô tô địa phương tại Trung Quốc để tiếp cận thị trường lớn nhất thế giới này. Không chỉ đơn thuần là việc gia nhập thị trường mới, sự hợp tác này còn tạo điều kiện cho sự lan tỏa kiến thức và công nghệ giữa các bên. Qua đó, không chỉ giúp các công ty nước ngoài đạt được mục tiêu kinh doanh của mình, mà còn đóng góp vào sự nâng cao chất lượng sản phẩm của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp ô tô tại Trung Quốc trong những năm gần đây là một minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của chiến lược hợp tác này. Từ năm 2001 đến năm 2017, ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc đã trải qua một quá trình tăng trưởng mạnh mẽ, với sản lượng ô tô sản xuất và bán ra trên thị trường toàn cầu chiếm hơn 1/3 tổng số. Không chỉ tập trung vào số lượng, chất lượng của các sản phẩm ô tô “made in China” cũng đã có những bước tiến đáng kể. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ trục trặc của xe du lịch nội địa Trung Quốc đã giảm 75% từ năm 2001 đến năm 2014.

Một phần quan trọng của sự cải thiện chất lượng này có thể được quy cho sự lan tỏa kiến thức từ các công ty ô tô nước ngoài thông qua các liên doanh. Shengmao Cao, trợ lý giáo sư chiến lược tại Kellogg, định nghĩa sự lan tỏa kiến thức này là việc các công ty có thể quan sát và áp dụng kiến thức và bí quyết sản xuất của nhau một cách tự nhiên hoặc thông qua các thỏa thuận hợp tác. Qua việc phân tích hàng nghìn cuộc khảo sát do J.D. Power & Associates thực hiện từ năm 2001 đến năm 2014, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hiệu ứng lan tỏa tri thức từ các liên doanh đã đóng góp 8,3% vào sự cải thiện chất lượng tổng thể của ô tô Trung Quốc trong giai đoạn đó.

Việc định lượng những hiệu ứng lan tỏa này không chỉ giúp các công ty hiểu rõ hơn về quyết định hợp tác mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về chính sách công nghiệp và chiến lược kinh doanh trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Điều này cho thấy sự hợp tác giữa các công ty có thể mang lại lợi ích không chỉ về mặt kinh tế mà còn góp phần vào sự phát triển của công nghiệp và thị trường.

Tuy nhiên, sự hợp tác này cũng đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào các công ty nước ngoài có thể cân bằng giữa việc kiếm lợi nhuận và khả năng nuôi dưỡng một đối thủ cạnh tranh trong tương lai. Các công ty cần phải xem xét kỹ lưỡng chiến lược hợp tác để không chỉ đạt được mục tiêu kinh doanh của mình mà còn góp phần xây dựng một môi trường cạnh tranh lành mạnh và bền vững.

Ngành sản xuất của Trung Quốc đang trải qua một giai đoạn khó khăn khi chỉ số PMI (Purchasing Managers’ Index) trong tháng 7 vừa qua đã giảm xuống còn 49,3. Đây là một tín hiệu cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang gặp thách thức trong lĩnh vực sản xuất. Chỉ số PMI được sử dụng như một thước đo sức khỏe của ngành sản xuất và dịch vụ, với thang điểm từ 0 đến 100. Thông thường, mốc 50 được xem là ngưỡng phân chia giữa tăng trưởng và suy thoái.

Trong tháng 7, chỉ số PMI của Trung Quốc đã giảm 0,4 so với tháng 6, từ 49,7 xuống còn 49,3. Mặc dù sự sụt giảm này có vẻ không lớn, nhưng xu hướng suy giảm đang trở nên rõ ràng hơn. Không chỉ ngành sản xuất, mà chỉ số PMI của các ngành phi sản xuất cũng giảm từ 50,5 xuống còn 50,1. Điều đáng lo ngại hơn là các đơn hàng mới từ nước ngoài tiếp tục suy giảm trong tháng 7. Chỉ số đơn hàng mới giảm từ 50,2 xuống còn 49,8; trong khi chỉ số đơn hàng xuất khẩu mới giảm mạnh 1,2 điểm, xuống còn 47,1.

Xu hướng này diễn ra ngay trước khi Mỹ chính thức áp thuế đối ứng 40% đối với hàng trung chuyển từ các quốc gia khác đến Mỹ. Xuất khẩu từ Trung Quốc sang Đông Nam Á tăng 16,8% so với cùng kỳ tháng 6 năm ngoái, nhưng xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ lại giảm mạnh 16,1%. Khi Mỹ tăng thuế đối với các nước Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam và Indonesia, tình hình giao thương của Trung Quốc với hai quốc gia này cho thấy dấu hiệu xấu đi rõ rệt. Xuất khẩu của Trung Quốc sang EU trong tháng 6 tăng 6,9% so với cùng kỳ năm trước, nhưng nếu thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và EU được đẩy mạnh, các nhà sản xuất Châu Âu có thể sẽ ưu tiên tiêu thụ hàng nội địa, từ đó giảm lượng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đã phản ứng tiêu cực với số liệu PMI yếu kém, khi chỉ số CSI300 giảm 0,60% và chỉ số Shanghai Composite giảm 0,48% trong phiên giao dịch sáng 31/7. Tuy nhiên, tính từ đầu tháng 7, CSI300 vẫn tăng 4,85%, Shanghai Composite tăng 4,49%, vượt trội so với chỉ số Nasdaq của Mỹ (+3,73%).

Trước tình hình này, chính phủ Trung Quốc đã đưa ra nhiều biện pháp, như áp dụng chính sách tài khóa tích cực hơn và chính sách tiền tệ nới lỏng vừa phải nhằm tối đa hóa hiệu quả. Trong bối cảnh rủi ro thương mại với Mỹ và các chỉ số kinh tế suy yếu, giới đầu tư sẽ theo dõi chặt chẽ từng chính sách, từng động thái của Bắc Kinh để đánh giá khả năng giữ vững mục tiêu tăng trưởng của cường quốc này trong năm 2025.