Nghệ sĩ Xuân Hinh vừa ra mắt hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’, một tác phẩm mang đến cái nhìn sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của ông. Cuốn sách này được viết bởi tác giả Thanh Thủy, Như Hoa dựa trên lời kể của nghệ sĩ Xuân Hinh.

Hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’ gồm năm phần và phụ lục tác phẩm, hình ảnh, giúp độc giả hiểu rõ hơn về con người, quan điểm sống và làm nghề của nghệ sĩ Xuân Hinh. Ông đã thuật lại tuổi thơ khốn khó và quá trình gần 50 năm hoạt động nghệ thuật với nhiều dấu ấn.

Xuân Hinh, 62 tuổi, đã sống một cuộc đời ý nghĩa với gia đình nhỏ đầy tiếng cười. Ông cho biết đã nhiều lần từ chối thực hiện cuốn sách về bản thân vì không biết ‘viết như thế nào cho phải’. Tuy nhiên, vào giữa năm 2024, ông tiếp tục nhận được lời đề nghị làm hồi ký. Khi bão Yagi ập đến, chứng kiến khắp nơi tan hoang, ông nhận ra rằng những thứ chúng ta từng cho rằng sẽ tồn tại vĩnh cửu lại có thể biến mất chỉ sau một lần chợp mắt. Vậy thứ gì mới có thể ở lại lâu dài, bền bỉ?

Câu hỏi này đã thôi thúc Xuân Hinh quyết định làm sách, không chỉ kể chuyện bản thân mà nhằm tôn vinh giá trị văn hóa dân tộc, để công chúng hiểu và trân quý di sản của cha ông. Xuân Hinh tự coi bản thân chỉ là ‘kẻ chọc cười dân dã’, được ông chọn làm tên sách.

Xuân Hinh nhớ về những ngày thơ ấu, đúc kết ‘vất vả mà đủ đầy’. Ông là con trai trưởng trong bảy anh chị em, trước ông là một chị gái. Để cải thiện cuộc sống, bố mẹ ông xoay xở đủ việc, giúp gia đình tạm được coi là đủ ăn, điều mà nhiều người mơ ước vào những năm 1970.

Xuân Hinh sớm có ý thức phụ giúp gia đình, theo mẹ đi buôn từ khi mới 12, 13 tuổi. Ông kể về những ngày tháng làm việc chăm chỉ của mình. Sinh ra ở thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, tỉnh Bắc Ninh, nơi có lễ hội Thập đình, Xuân Hinh lớn lên với những trò chơi dân gian, các tiết mục chèo, quan họ.

Dần dần, những làn điệu dân ca ngấm vào ông, như dòng sữa mẹ nuôi lớn cơ thể, tâm hồn nghệ sĩ. Tình yêu nghệ thuật dân tộc đưa Xuân Hinh đến bước ngoặt lớn trong đời. Năm 13 tuổi, ông trúng tuyển đoàn dân ca quan họ Hà Bắc, khiến làng xã tự hào.

Xuân Hinh gọi năm 1988 là ‘năm bước ra ánh sáng’, với dấu ấn của màn diễn hề chèo Cu Sứt, giúp ông có thu nhập, danh tiếng. Những năm 1990, một lần bắt gặp nghệ sĩ đánh đàn tam thập lục đầy tài năng nhưng lận đận, ông thương cảm, nghĩ phải tìm cách lưu giữ những thanh âm ấy.

Việc phát hành thuận lợi đến mức nghệ sĩ được nhiều người đặt cho biệt danh ‘vua bán đĩa’. Khi đã ghi lại đủ những thứ thuộc về truyền thống, ông tiếp tục đưa hơi thở thời đại kết hợp giá trị xưa để tiếp cận lớp trẻ.

Nổi tiếng song Xuân Hinh không cho phép mình hài lòng với hào quang, luôn nhắc bản thân phải làm mới mỗi ngày. Ngoài 60 tuổi, ông vẫn ý thức ‘tuổi tác chưa bao giờ là giới hạn cho sự sáng tạo’, cho rằng ‘trách nhiệm của người nghệ sĩ là không được phép dừng lại’.

Xuân Hinh có một năm 2024 nhiều dấu ấn mới. Nghệ sĩ tham gia dự án Mùi phở, ra rạp dịp Tết năm sau, đánh dấu lần đầu đóng phim điện ảnh. Hồi tháng 3, ông gây chú ý khi hát, rap trong ca khúc Bắc Bling, kết hợp ca sĩ Hòa Minzy, nhạc sĩ Tuấn Cry.

Nghệ sĩ dành một phần nội dung sách để giới thiệu bảo tàng đạo Mẫu 5.000 m2 ở Sóc Sơn, Hà Nội. Xuân Hinh tâm niệm cuộc đời cho mình nhiều thứ, dù đó là sự nghèo khó hay những lúc mệt mỏi, muốn đem mọi điều bản thân có được nhằm phụng sự lại xã hội.

Ở lời kết, Xuân Hinh nhận thấy bản thân được trải nghiệm cuộc đời đầy màu sắc, cảm xúc, là người đàn ông viên mãn. Suốt sự nghiệp, nghệ sĩ được nhiều khán giả yêu thương. Ông trân quý vợ – người âm thầm đứng sau, lo chu toàn mọi việc.

Xuân Hinh sinh năm 1963 nhưng khai sinh thành 1966 để đúng tuổi đi học trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Tên tuổi ông gắn liền các làn điệu chèo cổ, các ca khúc dân ca quan họ, bài xẩm, chầu văn. Nghệ sĩ được nhớ tới nhiều nhất qua các tác phẩm Thị Màu lên chùa, Thầy bói đi chợ, Người ngựa, ngựa người. Ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 1997.

Nghệ sỹ Xuân Hinh vừa chính thức ra mắt cuốn tự truyện mang tựa đề “Xuân Hinh – Kẻ chọc cười dân dã”, một tác phẩm gói gọn gần 5 thập kỷ sự nghiệp của ông trong những trang sách. Không chỉ đơn thuần là hành trình của một nghệ sỹ, cuốn sách còn là câu chuyện về tình yêu và sứ mệnh truyền bá văn hóa dân tộc tới thế hệ trẻ.

Với nhiều danh xưng như “Vua hài đất Bắc,” “vua hề chèo,” “vua băng đĩa,” nghệ sỹ Xuân Hinh đã chọn một cái tên giản dị cho tự truyện của mình. Ông khẳng định cuốn sách này tập trung vào văn hóa nghệ thuật và sân khấu truyền thống, không có những câu chuyện tình ái giật gân.

Trong suốt sự nghiệp của mình, nghệ sỹ Xuân Hinh đã nhận được nhiều đề nghị xuất bản hồi ký, tự truyện nhưng ông đã từ chối. Tuy nhiên, vào năm 2024, ông đã quyết định viết cuốn sách này khi có thời gian để suy ngẫm về hành trình của mình. Ông cho biết luôn đau đáu với suy nghĩ làm sao để trao truyền nghệ thuật dân tộc tới thế hệ trẻ.

Ông không chỉ muốn thổi lớn tình yêu dành cho văn hóa dân tộc trong lòng các bạn trẻ mà còn muốn đào tạo được một thế hệ kế thừa đủ quan tâm, đủ yêu thích và đủ khả năng phát triển và truyền bá văn hóa dân tộc cho hậu thế. Với “Xuân Hinh – Kẻ chọc cười dân dã” ,ông hy vọng cuốn sách này sẽ truyền cảm hứng và mang lại động lực cho những người trẻ đang theo đuổi đam mê nghệ thuật sân khấu.

Cuốn sách không chỉ là câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp của nghệ sỹ Xuân Hinh mà còn là thông điệp về tầm quan trọng của việc trau dồi, học hỏi và khổ luyện để thành công trong lĩnh vực nghệ thuật.

NSƯT Xuân Hinh vừa ra mắt cuốn hồi ký ‘Kẻ chọc cười dân dã’, một sự kiện đầy cảm xúc và thu hút đông đảo bạn bè văn nghệ sĩ và khán giả yêu mến ông. Cuốn sách này không chỉ là một hồi ký về cuộc đời của ông mà còn là một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc. Với niềm tin rằng chỉ khi yêu mến và hiểu sâu văn hóa dân gian, người nghệ sĩ mới có thể biến tiếng cười thành một thứ tiếng nói nghệ thuật – vừa dí dỏm, vừa nhân văn, vừa cảnh tỉnh xã hội mà vẫn giữ được cái duyên thuần Việt.

Sau hơn bốn thập kỷ miệt mài với sân khấu hài dân gian, NSƯT Xuân Hinh đã chọn cách nhìn lại cuộc đời mình không bằng những cú giật gân hay câu chuyện thị phi, mà bằng chính dòng chảy mộc mạc, giản dị và sâu thẳm của văn hóa dân gian – thứ đã hun đúc nên một Xuân Hinh độc nhất, không thể trộn lẫn. Những vai diễn để đời của ông, như ‘Thầy bói đi chợ’, ‘Người ngựa, ngựa người’, ‘Cu Sứt’, ‘Lý Toét xử kiện’… – đều ẩn chứa sự quan sát thấu đáo, những nét trào lộng thâm trầm mà văn học dân gian từng làm được qua những nhân vật như: Trạng Quỳnh, Ba Giai – Tú Xuất.

Đối với NSƯT Xuân Hinh, ‘cười là để nghĩ, để thương, để thấy mình trong đó’. Ông không bao giờ làm hài để hạ thấp người khác hay chạy theo thị hiếu rẻ tiền. Cuốn hồi ký của ông như một tập tản văn nối dài, từng dòng chữ ngân lên những hồi tưởng, trăn trở và cả biết ơn. Qua đó, ông thể hiện sự gắn bó và tôn trọng với văn hóa dân gian, thứ đã giúp ông trở thành một nghệ sĩ độc đáo và thành công.

NSƯT Xuân Hinh giữ nguyên căn cốt ‘người nhà quê’, biến nó thành nguồn lực sáng tạo dồi dào, nuôi sống tiếng cười hàng chục năm. Với quyển sách ‘Kẻ chọc cười dân dã’, người đọc sẽ thấy cả một hành trình ‘chọc cười’ nhưng đầy nghiêm túc của ông. Ông cũng gửi lời tri ân đến khán giả – những người đã nuôi dưỡng ‘anh hề sân khấu’, như cách ông tự gọi mình – bằng tình yêu văn hóa truyền thống.

Trong bối cảnh sân khấu truyền thống ngày càng ít đất sống, tiếng cười dân gian ngày càng bị lấn át bởi hài thị trường, hồi ký của NSƯT Xuân Hinh như một làn gió mới thổi vào ký ức văn hóa Việt. Cuốn sách https://vietnamnet.vn/85151024.htm này không chỉ là một tác phẩm về cuộc đời và sự nghiệp của một nghệ sĩ, mà còn là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của văn hóa dân gian và giá trị của tiếng cười trong cuộc sống.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn, hiện 94 tuổi, vẫn duy trì được sức khỏe và sự minh mẫn đáng kinh ngạc. Ông đang thực hiện một hồi ký có tựa đề ‘Bên dòng sông Trà’, nhằm ghi lại những câu chuyện trong cuộc đời và sự nghiệp văn học của mình. Điều này được ông chia sẻ trong buổi tiếp đón bà Đinh Thị Thanh Thủy, phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, cùng đoàn công tác của thành phố. Buổi tiếp đón này nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm thành lập Văn học Nghệ thuật (VHNT) TPHCM, diễn ra vào chiều ngày 23/7.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn sinh năm 1932 tại Quảng Ngãi, trong một gia đình có truyền thống cách mạng. Từ khi còn trẻ, ông đã thể hiện niềm đam mê với văn chương khi theo học tại khoa Ngữ văn Đại học Tổng hợp. Năm 1969, nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, ông tham gia hoạt động ở chiến trường miền Nam. Sau khi đất nước thống nhất, ông đảm nhận nhiều vị trí quan trọng, bao gồm trợ lý giám đốc Đài truyền hình TPHCM, Trưởng ban biên tập và giám đốc chi nhánh Nhà xuất bản Thông tin (phía Nam), phó tổng biên tập báo Văn hóa…

Trong suốt sự nghiệp của mình, nhà văn Đoàn Minh Tuấn đã để lại dấu ấn với nhiều thể loại văn học đa dạng, bao gồm tùy bút, bút ký, chân dung văn học… và nhiều tác phẩm có giá trị khác. Những tác phẩm của ông đã được tái bản nhiều lần, có thể kể đến như: ‘Thầy giáo vùng cao’ (1959), ‘Núi sông hùng vĩ’ (1973-1974), ‘Bác Hồ cây đại thọ’ (1989), ‘Hoa đào hoa mai’ (1987), ‘Đất nước phương trời’ (2007)… Hiện tại, ông đang hoàn thiện hồi ký về cuộc đời và sự nghiệp văn học của mình với tên gọi ‘Bên dòng sông Trà’. Dự kiến, hồi ký này sẽ dày 200 trang, được viết lại với sự hỗ trợ của nhà văn Võ Thu Hương. Ông kỳ vọng hồi ký này sẽ sớm được ra mắt độc giả trong thời gian tới.

Nhà văn Đoàn Minh Tuấn cho rằng sự tham gia của một cây bút trẻ sẽ giúp ông có cái nhìn tỉnh táo và khách quan hơn về những ký ức của mình. Điều này sẽ giúp ông có được một hồi ký chân thực và sống động nhất. Ông bày tỏ rằng việc viết lại những ký ức của đời mình không chỉ giúp ông lưu giữ những mảnh ghép của quá khứ mà còn là dịp để ông nhìn lại hành trình của cuộc đời và sự nghiệp văn học của mình.

Bà Đinh Thị Thanh Thủy, phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, bày tỏ sự vui mừng khi chứng kiến nhà văn Đoàn Minh Tuấn vẫn duy trì được sức khỏe và đang tích cực thực hiện dự án hồi ký của mình. Bà chúc ông sống vui khỏe, sớm hoàn thành hồi ký cũng như những dự định mà ông vẫn còn ấp ủ. Sự kiện này không chỉ là dịp để tôn vinh những cống hiến của nhà văn Đoàn Minh Tuấn mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ trẻ hôm nay.

Cùng ngày, đoàn công tác cũng đã đến thăm họa sĩ Quách Phong, nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Công Tính và nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Triệu Hùng. Bà Đinh Thị Thanh Thủy đã gửi lời chúc sức khỏe và tri ân trân trọng tới những người nghệ sĩ đã và đang cống hiến cho văn học nghệ thuật của TPHCM cũng như của cả nước, từ chiến trường đến giai đoạn xây dựng và phát triển sau này.

Trong 50 năm qua, các nghệ sĩ vẫn luôn là tấm gương sáng, là người truyền cảm hứng cho lớp nghệ sĩ kế thừa, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay, với tinh thần cách mạng và tâm hồn nghệ sĩ rộng mở. Những cống hiến của họ đã tạo nên một nền văn học nghệ thuật phong phú và đa dạng, góp phần làm giàu thêm văn hóa của dân tộc.