UBND TP Hà Nội đã ban hành văn bản số 4329/UBND-NC về việc triển khai một số tiện ích miễn phí phục vụ tổ chức, cá nhân thực hiện thủ tục hành chính tại các Chi nhánh, Điểm Phục vụ hành chính công trên địa bàn TP. Văn bản này được ban hành sau khi UBND TP nhận được Tờ trình số 105/TTr-TTPVHCC ngày 28/7/2025 của Trung tâm Phục vụ hành chính công TP về việc chấp thuận chủ trương cho phép triển khai các tiện ích miễn phí này.

Theo đó, UBND TP Hà Nội chấp thuận về chủ trương triển khai một số tiện ích miễn phí phục vụ tổ chức, cá nhân tại các Chi nhánh, Điểm Phục vụ hành chính công trên địa bàn TP theo đề xuất của Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Trung tâm Phục vụ hành chính công TP được giao chủ động cân đối từ nguồn ngân sách dự toán năm 2025 đã được UBND TP giao để thực hiện đảm bảo thiết thực, hiệu quả, không lãng phí, thất thoát ngân sách, đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

UBND các xã, phường cũng được yêu cầu căn cứ tình hình thực tế, bố trí kinh phí tổ chức thực hiện cung cấp miễn phí các tiện ích phục vụ người dân, doanh nghiệp đến thực hiện thủ tục hành chính tại các Điểm Phục vụ hành chính công thuộc UBND các xã, phường đảm bảo đúng quy định. Sở Tài chính được giao hướng dẫn các đơn vị bố trí kinh phí và sử dụng ngân sách theo đúng quy định của pháp luật.

UBND TP đề nghị các cơ quan, đơn vị tổ chức triển khai thực hiện thống nhất, đồng bộ nội dung trên, bắt đầu từ ngày 1/8/2025. Việc triển khai này nằm trong kế hoạch triển khai Nghị định số 118/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại bộ phận một cửa và Cổng Dịch vụ công Quốc gia.

Đây cũng là nỗ lực của TP Hà Nội nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố. Việc cung cấp miễn phí các tiện ích này thể hiện sự quan tâm của chính quyền thành phố đối với người dân và doanh nghiệp, giúp họ tiết kiệm thời gian và chi phí khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Các tiện ích miễn phí này bao gồm các dịch vụ hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tại các Chi nhánh, Điểm Phục vụ hành chính công trên địa bàn TP. Thông tin chi tiết về các tiện ích này có thể được tìm thấy trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc trang web của Trung tâm Phục vụ hành chính công TP.

Sau khi được thành lập trên cơ sở hợp nhất 3 xã Mỹ Long, Mỹ Hiệp và Bình Thạnh, xã Mỹ Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang đã nhanh chóng ổn định bộ máy và hoạt động. Với diện tích tự nhiên 79,42 km2 và quy mô dân số 54.577 nhân khẩu, xã Mỹ Hiệp đang tích cực triển khai các hoạt động để đảm bảo sự ổn định và phát triển.

Ngay sau khi thành lập, Đảng ủy và UBND xã đã triển khai quyết định về tổ chức bộ máy, chỉ định nhân sự các cơ quan chuyên môn và ban hành chương trình công tác đến cuối năm 2025. Xã đã bố trí tạm thời người hoạt động không chuyên trách đến các cơ quan đảng, chính quyền, đoàn thể và Trung tâm Phục vụ hành chính công. Việc sắp xếp, bố trí trụ sở, cơ sở vật chất, phương tiện và trang thiết bị làm việc cũng được thực hiện nhằm đảm bảo hoạt động thông suốt.

Trung tâm Phục vụ hành chính công xã đã được thành lập và đang hoạt động hiệu quả. Từ ngày 20/7 đến nay, UBND xã đã thực hiện 305 thủ tục hành chính (TTHC) với 62 lĩnh vực, tiếp nhận 311 hồ sơ và giải quyết 263 hồ sơ. Cán bộ, công chức tại Trung tâm đã được trang bị đầy đủ tài khoản sử dụng hệ thống và chữ ký số để thực hiện số hóa hồ sơ và TTHC.

Để vận hành mô hình chính quyền xã mới hiệu quả, Đảng ủy và UBND xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, định hướng dư luận và chỉ đạo của cấp trên. Xã cũng đã triển khai các mô hình hỗ trợ người dân và doanh nghiệp thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp mà còn giúp tăng cường sự minh bạch và hiệu quả trong hoạt động của cơ quan chính quyền.

Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục rà soát, kiện toàn tổ chức bộ máy hoạt động của UBND xã, bố trí sắp xếp công chức theo vị trí việc làm gắn với năng lực và trình độ thực tiễn. Xã cũng sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động của cơ quan, ứng dụng công nghệ thông tin và phần mềm quản lý điều hành để giải quyết TTHC nhanh chóng và minh bạch.

Với những nỗ lực và quyết tâm của Đảng ủy và UBND xã, xã Mỹ Hiệp đang phấn đấu trở thành một mô hình chính quyền điện tử hiệu quả, phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp. Thông tin về hoạt động của xã có thể được tìm thấy tại trang thông tin điện tử của xã hoặc các cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh Hậu Giang.

Trong giai đoạn chuyển đổi thể chế quan trọng hiện nay, Việt Nam đang nỗ lực xây dựng một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và tăng tốc quá trình Chính phủ số hóa. Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản pháp luật và nghị quyết lớn nhằm đổi mới và hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, việc cải cách hành vi công vụ vẫn còn nhiều thách thức, gây ra độ trễ trong việc triển khai các chính sách mới.

PGS.TS Bế Trung Anh, Ủy viên và là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Công tác đại biểu, cho rằng việc cải cách hành vi công vụ là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả của cải cách thể chế. Ông nhận định rằng nếu không có sự thay đổi trong hành vi công vụ, các cải cách thể chế sẽ chỉ dừng lại ở văn bản. Theo ông, chuyển đổi thể chế không chỉ là sự thay đổi về nội dung văn bản pháp luật mà còn là quá trình thay đổi cách thức tổ chức quyền lực, phân công trách nhiệm và phương thức tương tác giữa Nhà nước với người dân. Điều này đòi hỏi bộ máy công vụ phải có sự thay đổi về cách thức làm việc, từ quản lý sang phục vụ.

Ông Bế Trung Anh chỉ ra rằng hiện nay vẫn còn nhiều biểu hiện của quán tính thể chế và hành vi công vụ, như tâm lý ‘xin – cho’, sợ trách nhiệm, chờ hướng dẫn dưới luật. Những biểu hiện này đã gây ra nhiều khó khăn trong việc triển khai các chính sách mới. Để giải quyết vấn đề này, ông cho rằng cần có một tổ hợp giải pháp đồng bộ, bao gồm tái thiết kế văn hóa công vụ dựa trên tư duy phục vụ, gắn chỉ số hài lòng với đánh giá cán bộ, cải tiến hệ thống phản hồi công dân, đưa tiếp cận số vào chính sách công vụ và khuyến khích thử nghiệm đổi mới hành chính.

Không thể kỳ vọng một bộ máy hành chính có thể ‘cất cánh’ chỉ bằng thay đổi luật, PGS.TS Bế Trung Anh nhấn mạnh. Cải cách hành vi công vụ phải đi cùng với cải cách thể chế. Nếu thể chế là đường băng, thì hành vi công vụ là động cơ. Không có động cơ đủ mạnh, bộ máy sẽ không thể cất cánh. Thực tế cho thấy, cải cách hành vi công vụ là khâu ít được để ý, nhưng lại là chìa khóa thành công trong quá trình thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng.

Nếu không có chuyển biến rõ rệt trong thái độ, kỹ năng, văn hóa và trách nhiệm của công chức, thì những nỗ lực lập pháp – dù có tầm nhìn – cũng sẽ bị trì hoãn trong thực tế. Vì vậy, mọi thiết kế thể chế cần đi kèm cơ chế thực thi linh hoạt và bộ chỉ số giám sát hành vi cụ thể. Cần thấy một cách rõ ràng, cụ thể giải pháp đột phá về thể chế và tổ chức để buộc bộ máy thực thi thay đổi hành vi thực chất, không chỉ bằng lời kêu gọi, mà bằng cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực và gắn trách nhiệm cán bộ với kết quả hỗ trợ khu vực tư nhân.

Chỉ khi hành vi công vụ được cải cách sâu sắc, đồng bộ và có hệ thống, những khát vọng phát triển mà các nghị quyết của Đảng và pháp luật của Quốc hội vạch ra mới có thể trở thành hiện thực. Khi đó, cải cách thể chế mới đi đến đích cuối cùng: thay đổi đời sống người dân và nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia.

Sau ba tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các trung tâm phục vụ hành chính công tại tỉnh Quảng Ngãi đã phần nào khắc phục những khó khăn ban đầu, từng bước giải quyết thủ tục hành chính một cách nhịp nhàng và thông suốt. Hạ tầng số chính là giải pháp then chốt giúp mô hình này phát huy hiệu quả.

Tại trung tâm phục vụ hành chính công xã Nghĩa Giang, anh Ngô Linh Ty đang hỗ trợ vợ khai báo thông tin để đăng ký kinh doanh. Anh Ty cho biết, trước đây muốn đăng ký kinh doanh phải lên tỉnh, nhưng giờ đây có thể đăng ký tại xã, giúp anh và nhiều người thuận lợi hơn trong thủ tục hành chính.

Xã Nghĩa Giang là một trong số 24 xã, phường ở tỉnh Quảng Ngãi từng bị Trung ương nhắc nhở và yêu cầu UBND tỉnh Quảng Ngãi kiểm tra, báo cáo vì không phát sinh hồ sơ thủ tục hành chính trong bốn ngày đầu tháng 7. Tuy nhiên, bà Lê Thị Mỹ Nương, Phó Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công xã Nghĩa Giang, cho biết rằng ngày đầu tiên vận hành chính quyền hai cấp, trung tâm đã tiếp nhận và xử lý trực tiếp 16 hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính.

Bà Nương cũng cho biết rằng trong những ngày đầu, hệ thống phần mềm vẫn còn những trục trặc, chưa thông suốt. Tuy nhiên, đến ngày 6/7, mọi thủ tục đã cơ bản ổn định để trung tâm giải quyết hồ sơ cho người dân trên cổng dịch vụ công quốc gia.

Thực tế, kể từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Trung tâm phục vụ hành chính công chính là mấu chốt để giải quyết thủ tục hành chính cho nhân dân trên địa bàn các xã, phường, đặc khu. Những ngày đầu, các trung tâm này, nhất là ở những vùng sâu, vùng xa, còn những khó khăn về hạ tầng giao thông, hạ tầng số, việc sử dụng phần mềm khai báo trên cổng dịch vụ công quốc gia còn bỡ ngỡ, lúng túng.

Sau khi hợp nhất tỉnh Quảng Ngãi và Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi (mới) có 96 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 9 phường, 86 xã và 1 đặc khu Lý Sơn. Để mô hình chính quyền hai cấp đi vào hoạt động hiệu quả, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo các xã, phường, đặc khu thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã.

Ông Nguyễn Thanh Hoài, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh Quảng Ngãi, cho biết rằng đến nay, sau ba tuần vận hành, các hoạt động giải quyết thủ tục hồ sơ của nhân dân đã cơ bản thông suốt.

Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp gắn với đẩy mạnh xây dựng chính quyền số, chuyển đổi số là xu thế tất yếu. Đây cũng là cơ hội để tổ chức bộ máy chính quyền hai cấp hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tạo ra những đột phá trong quản lý nhà nước, thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển nhanh và bền vững, nâng cao toàn diện đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân.

Estonia – quốc gia đi đầu trong việc số hóa các thủ tục hành chính công – đã đạt được một cột mốc quan trọng khi trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới số hóa hoàn toàn các dịch vụ công. Theo ông Luukas Ilves, Giám đốc thông tin của Chính phủ Estonia, quy trình nộp đơn ly hôn tại quốc gia này chỉ mất 45 giây, minh chứng cho sự tiện lợi và hiệu quả của dịch vụ trực tuyến.

Quá trình số hóa của Estonia bắt đầu từ thời điểm giành độc lập vào năm 1991, với chương trình giáo dục ‘Cú nhảy của hổ’. Chương trình này đã đưa internet và máy tính đến tất cả các lớp học và thư viện, tạo nền tảng cho sự phát triển công nghệ trong tương lai. Tới năm 2000, Estonia đã có một bước tiến đáng kể khi triển khai khai thuế trực tuyến và công nhận chữ ký điện tử về mặt pháp lý.

Ngày nay, Estonia đã số hóa hoàn toàn tất cả các dịch vụ công lớn, bao gồm cả lĩnh vực y tế và dịch vụ xã hội. Người dân Estonia có thể thực hiện nhiều thủ tục hành chính một cách tiện lợi và đơn giản, như nộp đơn ly hôn, khai báo cư trú và sử dụng căn cước công dân điện tử để truy cập các dịch vụ của chính phủ. Sự phát triển của công nghệ kỹ thuật số đã giúp Estonia trở thành một mô hình cho các quốc gia khác học hỏi.

Một nghiên cứu gần đây của ông Ilves và Đức đã chỉ ra sự khác biệt trong chính sách số hóa giữa hai quốc gia. Trong khi Estonia có tỷ lệ sử dụng dịch vụ kỹ thuật số trong hoạt động hành chính lên đến hơn 90%, thì Đức chỉ có khoảng 62%. Điều này cho thấy Estonia đã đi đầu trong việc áp dụng công nghệ kỹ thuật số vào các dịch vụ công.

Estonia cũng đã tiết kiệm được một khoản tiền lớn cho người nộp thuế thông qua việc giảm chi phí hành chính. đồng thời, quốc gia này cũng là quốc gia đầu tiên cấp thẻ cư trú điện tử, cho phép các doanh nhân toàn cầu truy cập từ xa vào các dịch vụ hành chính của Estonia. Thẻ cư trú điện tử này cũng cho phép người dùng dễ dàng xác minh và sử dụng các dịch vụ khác như đơn thuốc kỹ thuật số.

Có thể thấy, Estonia đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc số hóa các thủ tục hành chính công. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ kỹ thuật số, Estonia tiếp tục là một mô hình cho các quốc gia khác học hỏi và phát triển.