Người tiêu dùng đang vô tình mua các sản phẩm mỹ phẩm giả trên các thị trường trực tuyến phổ biến, nơi phần lớn các sản phẩm chăm sóc sắc đẹp đều có khả năng bị làm giả. Một nghiên cứu mới cho thấy hơn hai phần ba (67%) sản phẩm mua từ các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện kiểm tra trực quan đối với bao bì và nội dung của sản phẩm bằng cách mua các nhãn hiệu phổ biến như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và Mac. Cuộc điều tra của họ đã tìm thấy 23 trong số 34 sản phẩm được lấy mẫu có khả năng là hàng giả.

Sáu sản phẩm mua từ thị trường thứ-hand Vinted có khả năng là hàng giả, trong khi năm sản phẩm bán trên TikTok Shop là hàng giả. eBay có tỷ lệ bán hàng giả thấp hơn một chút, với tám trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm có khả năng là hàng giả, trong khi Amazon có bốn trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm.

Báo cáo chỉ ra các rủi ro sức khỏe có thể xảy ra liên quan đến việc vô tình sử dụng mỹ phẩm giả, vì chúng có thể không trải qua cùng mức độ kiểm tra và có thể không phải chịu các yêu cầu pháp lý tương tự về an toàn và truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm làm đẹp giả có thể chứa các hóa chất độc hại có thể gây ung thư như asen, chì và thủy ngân, và trong một số trường hợp, chúng đã được tìm thấy có chứa phân hoặc nước tiểu động vật làm chất ổn định.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các sản phẩm giả rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh song song với sản phẩm thật. Một sản phẩm cụ thể được thử nghiệm là Charlotte Tilbury Airbrush Flawless Setting Spray, có giá bán chính thức là 32 bảng Anh nhưng một phiên bản giả được bán trên Amazon với giá 37,90 bảng Anh.

Chỉ một “mùi hoa nồng” cho phép các nhà nghiên cứu phân biệt sản phẩm giả với sản phẩm thật, mà về mọi mặt khác đều giống hệt nhau. Một sản phẩm khác, Mac Macximal silky matte lipstick màu Ruby Woo, có giá bán chính thức khoảng 25 bảng Anh, được tìm thấy trên Vinted với giá 15 bảng Anh.

Cuộc điều tra của Which? nhận thấy mặc dù son môi đến trong bao bì tương tự, nhưng logo của thương hiệu bị lem nhem và dường như không giống thiết kế ban đầu. Một số sản phẩm, tuy nhiên, có sự khác biệt rõ ràng hơn so với thương hiệu thật, với nhiều lỗi chính tả hoặc khác biệt về phong cách trên nhãn, cũng như sự thay đổi rõ ràng trong nội dung.

Một ví dụ được trích dẫn là phiên bản Vinted giá 12 bảng Anh của La Roche-Posay Effaclar Serum, có giá bán chính thức là 40 bảng Anh. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nội dung có mùi “nghi ngờ” như dầu gội.

Bên cạnh đó, văn bản trên bên ống được hoàn toàn khác so với phiên bản mua thông qua nhà bán lẻ chính thức. Báo cáo cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua các sản phẩm này trên các trang web của bên thứ ba và kêu gọi chính phủ “khẩn cấp” cải cách bảo vệ người tiêu dùng.

Thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả kém chất lượng và quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề nhức nhối trên thị trường, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của cộng đồng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực từ các cơ quan chức năng, nhưng việc xử lý triệt để các vi phạm vẫn còn nhiều khó khăn do cơ chế hậu kiểm còn bất cập và quy định chưa đồng bộ. Các doanh nghiệp vi phạm thường dễ dàng tái phạm do các chế tài xử phạt còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe.

Từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP được ban hành, nhiều loại dược phẩm và thực phẩm đã được chuyển từ khâu tiền kiểm sang hậu kiểm. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy rằng việc vận dụng cơ chế hậu kiểm thuần túy đối với một số nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, dược liệu, đã bộc lộ nhiều rủi ro. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đã nêu lên một thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là việc lấy mẫu kiểm nghiệm và khâu thu hồi hay truy xuất sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, việc quảng cáo quá công dụng hoặc không chính xác về sản phẩm cũng gây ra nhiều vấn đề.

Theo báo cáo của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm qua, đã có hàng trăm mẫu dược phẩm và thực phẩm được lấy để kiểm tra, và đã phát hiện ra nhiều mẫu không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với quy mô thực tế của thị trường. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia và cơ quan chức năng đã đề xuất cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn.

Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất cần sớm có định nghĩa rõ ràng về các khái niệm như ‘thuốc giả’, ‘sữa giả’, ‘thực phẩm chức năng giả’ để làm căn cứ xử lý. Ông cũng đề xuất cần bổ sung rõ vai trò của sở vào Luật An toàn thực phẩm để tạo cơ sở pháp lý thống nhất.

Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp chính là điểm cộng cho công tác kiểm tra, giám sát cơ sở y tế. Ông cũng đề xuất cần xây dựng thêm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm để giúp cho việc kiểm tra đúng đối tượng hơn.

Đại diện ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị gửi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, cần bổ sung mức xử phạt đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Tổ chức bảo vệ người tiêu dùng Which? đã kêu gọi chính phủ Anh ưu tiên cải cách hệ thống thực thi pháp luật đối với người tiêu dùng một cách khẩn cấp. Điều này đến sau khi một nghiên cứu mới cho thấy hơn 65% sản phẩm chăm sóc sắc đẹp bán trên các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả.

Trong cuộc điều tra, Which? đã mua 34 sản phẩm mỹ phẩm từ các nhà bán hàng thứ ba, những người đã tích lũy hàng nghìn lượt bán các mặt hàng này trên các nền tảng trực tuyến. Các sản phẩm mỹ phẩm được quảng cáo là từ các thương hiệu như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và MAC Cosmetics.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra trực quan bao bì và nội dung của các sản phẩm, so sánh chúng với các sản phẩm chính hãng mua từ các nhà bán lẻ đáng tin cậy. Kết quả cho thấy 23 trong 34 sản phẩm mua được cho là hàng giả (67%). Điều này bao gồm 4 trong 11 sản phẩm đặt hàng trên Amazon, 8 trong 11 sản phẩm mua trên eBay, 5 trong 6 sản phẩm đặt hàng từ TikTok Shop và 6 trong 6 sản phẩm mua trên Vinted.

Nhiều sản phẩm giả rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh trực tiếp với mẫu chính hãng. Which? cho biết bản chất thuyết phục cao của các sản phẩm giả này có nghĩa là người tiêu dùng có thể dễ dàng bị lừa, đặt họ vào tình thế nguy hiểm.

Which? đã phát hiện một chai xịt giữ make-up Charlotte Tilbury Airbrush Flawless Setting Spray (giá gốc 32,99 bảng) mua từ Amazon với giá 37,90 bảng ‘có vẻ ngoài giống thật’, nhưng khi kiểm tra kỹ hơn, các nhà nghiên cứu nhận thấy nó có mùi thơm nồng nặc, khác biệt rõ ràng so với mẫu chính hãng.

Tương tự, một thỏi son MAC Macximal silky matte lipstick màu Ruby Woo (giá gốc 25 bảng) mua từ Vinted với giá 15 bảng đã đến trong bao bì rất giống với phiên bản chính hãng, nhưng khi so sánh kỹ, viên son chính nó lại có logo bị lem nhem không khớp với bản gốc.

Các nhà nghiên cứu cũng xác định được các vấn đề rõ ràng hơn với các sản phẩm mua, bao gồm các vấn đề với bao bì – như lỗi chính tả và lỗi phong cách – cũng như các mối quan ngại về nội dung.

Cuộc điều tra này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về rủi ro sức khỏe nghiêm trọng cho người tiêu dùng, cảnh báo rằng mỹ phẩm giả có thể chứa các thành phần độc hại như chì, thủy ngân hoặc asen và trong một số trường hợp, thậm chí là phân động vật.

Tiến sĩ Aamna Adel, bác sĩ da liễu tư vấn, cho biết ngay cả khi một sản phẩm giả chứa các thành phần hoạt tính chính hãng như axit glycolic hoặc retinol, sự thiếu hụt quy định hoặc giám sát trong sản xuất của họ có nghĩa là chúng có thể được xây dựng không chính xác. Điều này đặt ra nguy cơ kích ứng da, nhiễm trùng da hoặc thậm chí bỏng hóa chất.

Which? cho biết rõ ràng là cần có hành động thực thi mạnh mẽ để đóng cửa các nhà bán hàng này, nhưng nghiên cứu trước đó của họ đã chỉ ra rằng hàng hóa giả và các tội phạm khác không phải lúc nào cũng được điều tra ở nhiều nơi của Vương quốc Anh vì một số dịch vụ Tiêu chuẩn Thương mại đã bỏ qua lĩnh vực này.

Which? cũng cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua hàng trên các thị trường trực tuyến. Tổ chức này khuyến khích mọi người mua mỹ phẩm tại cửa hàng hoặc trực tuyến trực tiếp từ trang web chính thức của thương hiệu hoặc thông qua một trong những nhà bán lẻ trực tiếp hoặc cổ đông được phê duyệt.

Giám đốc Chính sách và Vận động của Which? Rocio Concha cho biết: ‘Điều đáng báo động là các nhà nghiên cứu của Which? đã có thể tìm thấy số lượng lớn các sản phẩm mỹ phẩm giả mạo nguy hiểm có thể như vậy trên các thị trường trực tuyến phổ biến, nơi mà các thanh thiếu niên đặc biệt có thể bị lôi cuốn bởi những gì dường như là giảm giá lớn đối với các thương hiệu nổi tiếng.’

‘Người tiêu dùng nên tự tin như vậy khi mua sản phẩm trực tuyến tương tự như khi họ mua hàng trực tiếp, nhưng trên thực tế họ có nguy cơ mua mỹ phẩm không được kiểm tra, không quản lý và có khả năng độc hại.’

‘Các tiêu chuẩn thương mại cần hành động quyết liệt để ngăn chặn những sản phẩm này xâm nhập vào nhà người dân, nhưng do nguồn lực hạn chế và nhu cầu cạnh tranh, các cuộc điều tra về hàng giả đã bị giảm thiểu ở nhiều nơi của đất nước.’

‘Chính phủ phải đảm bảo có các nhiệm vụ rõ ràng đối với các thị trường trực tuyến để ngăn chặn việc bán hàng giả, và cam kết khẩn cấp đối với các cải cách cần thiết để đảm bảo hệ thống thực thi người tiêu dùng của chúng ta phù hợp với thế kỷ 21.’

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái đang trở thành một thách thức lớn đối với nền kinh tế, sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng, cũng như sức cạnh tranh của các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Tình trạng này đang diễn ra phức tạp trên toàn quốc, với hoạt động lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc có xu hướng gia tăng.

Trước thực trạng trên, để ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn hàng giả, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của lực lượng chức năng, sự vào cuộc mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp cũng là giải pháp hữu hiệu để làm lành mạnh thị trường, ngăn ngừa từ gốc những vi phạm. Hàng giả, hàng nhái ngày càng được làm tinh vi, với các sản phẩm đưa ra thị trường ‘nhái’ y hệt từ tem nhãn đến mã QR… và được bán với giá thấp hơn, khiến người tiêu dùng không phân biệt được.

Nhiều doanh nghiệp đã gặp phải vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng, và đã phải phối hợp với các lực lượng chức năng để xử lý. Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu (Eurostars JSC) là một trong những đơn vị gặp nhiều vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng. Ông Trần Việt Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu cho biết, doanh nghiệp của mình đã gặp phải các đối tượng làm giả giấy tờ nguồn gốc nước ngoài để đưa ra thị trường hàng trăm nghìn sản phẩm giả.

Trong khi đó, Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cũng đã có nhiều kinh nghiệm trong việc chống hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ. Ông Hàn Ngọc Anh, Giám đốc Điều hành Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cho biết, công ty đã triển khai chương trình đổi vỏ lấy quà để hỗ trợ khách hàng dùng lâu dài, và đã cài mã định danh cho sản phẩm để giúp khách hàng kiểm tra sản phẩm.

Báo cáo của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo389 Quốc gia cho thấy, tình trạng hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, ngày càng được sản xuất quy mô lớn, có dấu hiệu tăng dần, các hành vi gian lận thương mại ngày một tinh vi, phức tạp, khó kiểm soát. Trong 6 tháng đầu năm 2025, các đơn vị chức năng và các địa phương đã bắt giữ, xử lý 50.736 vụ việc vi phạm; thu nộp ngân sách hơn 6.532,6 tỷ đồng (tăng 7,68% so với cùng kỳ); khởi tố hình sự 1.875 vụ (tăng 188,46% so với cùng kỳ), 3.235 đối tượng (tăng 69,11% so với cùng kỳ).

Để ngăn chặn, đấu tranh với vấn nạn hàng giả, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho hay, trong thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường cả nước đẩy mạnh giám sát thị trường thông qua công nghệ số, kết nối dữ liệu liên thông và hoàn thiện cơ chế pháp lý phù hợp với đặc thù thương mại hiện đại, đặc biệt là thương mại điện tử. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai các chuyên đề kiểm tra hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sẽ tiếp tục được triển khai, song song với hoạt động tuyên truyền, ký cam kết với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật.

Lãnh đạo thành phố Hà Nội đã yêu cầu các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo389 Thành phố, ủy ban nhân dân các xã, phường cương quyết xử lý triệt để đối với các vấn đề liên quan đến sức khoẻ và an toàn của người dân như: thực phẩm bẩn, dược phẩm, mỹ phẩm… Lãnh đạo thành phố cũng lưu ý các lực lượng tập trung tăng cường kiểm tra đột xuất các địa bàn, lĩnh vực, mặt hàng trọng điểm, nhất là kinh doanh trên thương mại điện tử, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao ý thức, trách nhiệm, ý thức của người dân và doanh nghiệp ‘nói không’ với hàng giả; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, đăng ký sở hữu trí tuệ, sản xuất, kinh doanh đúng chất lượng, công bố đối với sản phẩm theo quy định.

Công an TP.HCM đã phát hiện và xử lý 9 vụ việc liên quan đến sản xuất, buôn bán thuốc và thực phẩm chức năng giả trong thời gian qua. Mới đây, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đã tiến hành khảo sát về việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng chống thuốc giả, thực phẩm giả tại TP.HCM.

Theo báo cáo của Sở Y tế TP.HCM, thành phố hiện có hơn 9,9 triệu dân và sau sáp nhập từ 1-7 vừa qua, dân số đạt khoảng 13,7 triệu người. Trên địa bàn thành phố có 164 bệnh viện công lập cùng hàng chục ngàn cơ sở sản xuất, kinh doanh dược phẩm và thực phẩm; thành phố cũng là đầu mối phân phối thuốc lớn cho cả nước.

Nhiều vụ vi phạm liên quan đến thuốc, thực phẩm giả đã được phát hiện. Về thuốc, thực phẩm giả, báo cáo của Sở Y tế TP.HCM cho hay trong thời gian vừa qua, Công an TP.HCM đã kịp thời phát hiện, xử lý 9 vụ vi phạm. Đáng chú ý, đã triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh giả, thu giữ 1.164 thùng thuốc thành phẩm và nguyên liệu dùng để điều trị các bệnh về xương khớp, trĩ, phong ngứa… Ngoài ra, còn thu giữ gần 1.600kg bột nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ để sản xuất thuốc chữa bệnh giả, hàng trăm ký nguyên liệu bao bì, nhãn hiệu, vỏ hộp thuốc các loại cùng dây chuyền, máy móc sản xuất thuốc…

Thuốc giả được đem đi tiêu thụ chủ yếu tại các tỉnh miền Tây Nam Bộ thông qua các xe vận chuyển hàng hóa tuyến miền Tây – TP.HCM. Tháng 1-2024, Công an TP.HCM đã phối hợp với Công an tỉnh Bình Dương (cũ) bắt quả tang 1 cơ sở thực hiện hành vi sản xuất sữa giả tại TP Dĩ An (cũ). Tổng trị giá khoảng 14 tỉ đồng. Kẻ làm hàng giả đã tổ chức sản xuất và buôn bán sữa giả các nhãn hiệu của Công ty Abbott, gồm: Ensure, Ensure Gold, Glucerna….

Từ tháng 1-2024 đến tháng 6-2025, Sở Y tế và phòng y tế quận, huyện, TP Thủ Đức (cũ) đã kiểm tra 7.739 cơ sở kinh doanh dược, xử lý 92 cơ sở vi phạm. Trong đó, phát hiện và xử lý vi phạm về buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại lĩnh vực dược là 36 cơ sở.

Ông Nguyễn Hoài Nam, phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, nhận định việc sản xuất, buôn bán thuốc giả, thực phẩm giả là một hoạt động phi pháp nhưng mang lại lợi nhuận cao. Tình hình sản xuất và kinh doanh hàng giả hiện nay diễn ra hết sức phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi.

Quá trình sản xuất thuốc giả bố trí cùng lúc tại nhiều địa điểm, sử dụng mạng xã hội hoặc ứng dụng giao hàng tận nhà để mua hoặc bán nhằm che giấu địa điểm. Bên cạnh đó, khu vực sản xuất thường đặt tại các khu vực nhà không số, ít người qua lại, vùng ngoại ô hoặc núp bóng dưới hoạt động sản xuất của các công ty bình phong để tránh sự chú ý của người dân và cơ quan chức năng.

Sở Y tế TP.HCM kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt; bổ sung mức xử phạt nặng đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân.

Bộ Y tế sớm hoàn thiện quy hoạch hệ thống kiểm nghiệm để tăng cường công tác kiểm tra chất lượng thuốc, thực phẩm. Bộ Tài chính hướng dẫn các địa phương xây dựng kho lưu giữ, bảo quản tang vật, vật chứng cho các lực lượng chức năng để phục vụ công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Trong thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc liên quan đến sữa giả và thực phẩm chức năng kém chất lượng bị phát hiện đã cho thấy những lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác quản lý chất lượng thực phẩm. Nhiều sản phẩm được phép lưu hành chỉ dựa trên hồ sơ, doanh nghiệp tự công bố và tự chịu trách nhiệm, trong khi khâu kiểm nghiệm thực tế gần như bị bỏ qua. Cơ chế hậu kiểm được áp dụng sau khi sản phẩm đã ra thị trường, song lại không được thực hiện thường xuyên, tạo điều kiện cho các sản phẩm giả, kém chất lượng dễ dàng “lọt lưới”.

Hiện nay, theo quy định, doanh nghiệp chỉ cần nộp hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm tới cơ quan chức năng. Sau khi được cấp số tiếp nhận, sản phẩm có thể được đưa ra thị trường và doanh nghiệp sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính an toàn của sản phẩm. Tuy nhiên, việc hậu kiểm, lấy mẫu sản phẩm trên thị trường để kiểm tra thành phần, chất lượng lại không được tiến hành định kỳ hay rộng khắp. Điều này đã khiến nhiều sản phẩm không hề qua khâu kiểm nghiệm độc lập vẫn ung dung bày bán, trong khi công dụng, thành phần được kê khai lại “hào nhoáng” một cách dễ dàng trên giấy tờ.

Tình trạng này đã tạo ra kẽ hở lớn cho hành vi gian dối. Doanh nghiệp có thể cố tình giảm tỷ lệ hoạt chất, phóng đại công dụng nhằm cắt giảm chi phí và thu lợi bất chính. Vụ việc sữa giả quy mô lớn bị phát hiện vào tháng 4/2025 là ví dụ điển hình. Gần 600 loại sản phẩm bị xác định không đạt chất lượng như công bố, có mẫu chỉ chứa 50-70% hàm lượng dinh dưỡng, thậm chí có sản phẩm hoàn toàn không chứa thành phần đã quảng cáo. Điều đáng nói là tất cả những sản phẩm này đều đã được cấp phép lưu hành, nghĩa là quá trình thẩm định chỉ dừng lại ở hồ sơ mà không hề có kiểm nghiệm thực tế nào.

Không chỉ dừng lại ở sữa, tình trạng này còn lan sang các loại thực phẩm chức năng. Trên thị trường, không khó để bắt gặp những sản phẩm được giới thiệu có công dụng như thuốc điều trị: hỗ trợ chữa ung thư, tiểu đường, tăng chiều cao, sinh lý… Những lời quảng cáo này phần lớn không được kiểm chứng. Người tiêu dùng, trong khi mong mỏi tìm kiếm giải pháp cho sức khỏe, lại dễ bị đánh lừa bởi thông tin mập mờ. Sự nhập nhèm giữa thực phẩm chức năng và thuốc điều trị có thể khiến người bệnh từ chối điều trị y khoa chính thống, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Tình trạng công bố chất lượng trên giấy nhưng không có kiểm tra thực tế đang làm suy yếu toàn bộ hệ thống kiểm soát chất lượng. Trong khi đó, ở nhiều quốc gia phát triển, sản phẩm trước khi được lưu hành bắt buộc phải trải qua kiểm nghiệm độc lập về độ an toàn, hiệu quả và chất lượng. Các cơ sở sản xuất cũng phải tuân thủ chuẩn GMP, truy xuất được nguồn gốc nguyên liệu và đảm bảo chất lượng ở mọi khâu trong chuỗi cung ứng. Sự chặt chẽ trong quản lý giúp các nước này kiểm soát tốt hơn nguy cơ từ hàng giả, hàng kém chất lượng.

Trước thực trạng đáng lo ngại trên, Chính phủ đã có những động thái mạnh mẽ nhằm siết chặt quản lý thị trường. Mới đây, Nghị quyết số 205/NQ-CP được ban hành với yêu cầu rõ ràng: Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu như sữa, thuốc và thực phẩm. Lực lượng quản lý thị trường toàn quốc được giao trọng trách triển khai quyết liệt chỉ đạo này, nhằm dẹp bỏ tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và kinh doanh hàng không rõ nguồn gốc.

Thông điệp được truyền đi là rất rõ ràng: Không còn vùng xám cho những hành vi trục lợi từ sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh người tiêu dùng liên tiếp bị mất niềm tin bởi các vụ việc hàng giả bị phát hiện, sự quyết liệt từ Chính phủ là điều cần thiết để trấn an dư luận và tạo điểm tựa pháp lý cho lực lượng chức năng.

Đã đến lúc phải bịt kín những kẽ hở trong quy trình cấp phép sản phẩm thực phẩm chức năng, sữa bột và các mặt hàng nhạy cảm khác. Cần quy định bắt buộc kiểm nghiệm chất lượng thực tế trước và sau khi cấp phép, đồng thời tăng cường hậu kiểm định kỳ. Chỉ khi chất lượng được kiểm soát chặt chẽ từ gốc đến ngọn, niềm tin người tiêu dùng mới có thể được khôi phục và môi trường kinh doanh mới thực sự lành mạnh.

Đội Quản lý thị trường số 2, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Thanh Hóa vừa tiến hành giám sát việc tiêu hủy 37 bình rượu sâm với tổng khối lượng 142 lít không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những sản phẩm này là tang vật vi phạm hành chính của Hộ kinh doanh V.B.N.S, có địa chỉ tại đường Lê Lợi, phường Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Trước đó, vào ngày 1/6/2025, Đội Quản lý thị trường số 2 đã phối hợp với Công an phường Trường Sơn tiến hành kiểm tra đột xuất Hộ kinh doanh V.B.N.S theo chỉ đạo của Giám đốc Sở Công Thương và Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thanh Hóa. Hoạt động này nhằm thực hiện Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 và Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong tình hình mới.

Trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện Hộ kinh doanh này đang bày bán 37 bình rượu sâm, tương đương 142 lít, nhưng không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ. Đồng thời, cơ sở cũng không có giấy phép bán lẻ rượu theo quy định của pháp luật.

Căn cứ vào hồ sơ vụ việc và mức độ vi phạm, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Hộ kinh doanh V.B.N.S số tiền 62,5 triệu đồng. Nguyên nhân là hai hành vi: Kinh doanh hàng hóa thuộc ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng không có giấy phép; Kinh doanh hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp.

Số rượu vi phạm đã được tổ chức tiêu hủy theo đúng quy định dưới sự giám sát của Đội Quản lý thị trường số 2. Đại diện Đội Quản lý thị trường số 2 cho biết, việc kiểm tra và xử lý nghiêm vụ việc này không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng mà còn thể hiện quyết tâm của lực lượng chức năng trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Phương châm của họ là “xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

Trong thời gian tới, Đội Quản lý thị trường số 2 sẽ tiếp tục chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. Họ tập trung xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm, đo lường, giá cả, hàng giả, hàng kém chất lượng… Thông qua đó, lực lượng quản lý thị trường hướng tới mục tiêu xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh; bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người tiêu dùng và các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh chân chính.