Triển lãm mỹ thuật ứng dụng “Nam Tước – Những mảnh ghép” hiện đang được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, khai mạc vào chiều ngày 2/8. Sự kiện này là kết quả của hành trình sáng tạo và khám phá sự kết hợp giữa nghệ thuật và đời sống của Nghệ nhân Ưu tú Trần Nam Tước. Với hơn 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực gốm và điêu khắc kiến trúc nghệ thuật, ông đã tạo ra những tác phẩm độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân và tư duy sáng tạo mới mẻ.

Không gian triển lãm được chia thành ba phần, giới thiệu đa dạng các tác phẩm mỹ thuật ứng dụng. Phần đầu tiên trưng bày các hình khối điêu khắc, trang trí truyền thống bằng chất liệu gốm, đất nung. Những hiện vật này không chỉ phản ánh kỹ năng và sự tỉ mỉ của nghệ nhân mà còn chứng minh khả năng kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật truyền thống và phong cách đương đại. Sự kết hợp này thể hiện sự sáng tạo và đổi mới trong cách nghệ nhân tiếp cận và trình bày các tác phẩm.

Phần hai của triển lãm tập trung vào các mảng chạm khắc gỗ tiêu biểu. Tại đây, công chúng có thể chiêm ngưỡng những tác phẩm độc đáo như “Tứ đại con gà (ò ó o o)” và bộ cửa “12 cánh Trung Hiếu Môn”. Bộ cửa này đã giúp Nghệ nhân Ưu tú Trần Nam Tước đoạt giải Nhất Mỹ thuật ứng dụng toàn quốc lần thứ 4 vào năm 2019. Những tác phẩm này không chỉ thể hiện kỹ thuật đục bấm tinh xảo mà còn phối hợp trang trí mảng màu tam lam hoặc sơn thếp truyền thống, tạo nên sự độc đáo và mới mẻ. Sự kết hợp giữa kỹ thuật truyền thống và phong cách hiện đại tạo nên những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao.

Phần ba của triển lãm giới thiệu các bản vẽ tay thủ công và tư liệu thiết kế. Đây là những tài liệu quý giá mà nghệ nhân đã ứng dụng vào nhiều công trình trong suốt sự nghiệp của mình. Triển lãm lần đầu tiên trình làng những bản vẽ này, mang đến cơ hội để công chúng hiểu rõ hơn về quá trình sáng tạo của Nghệ nhân Ưu tú Trần Nam Tước. Những bản vẽ tay này không chỉ thể hiện sự tỉ mỉ và sáng tạo của nghệ nhân mà còn cung cấp một cái nhìn sâu sắc vào quá trình tạo ra các tác phẩm.

Triển lãm “Nam Tước – Những mảnh ghép” mở cửa đến ngày 12/8, cung cấp cho công chúng một cơ hội hiếm có để chiêm ngưỡng những tác phẩm có tính ứng dụng cao nhưng vẫn giữ được giá trị nghệ thuật sâu sắc. Những mảnh ghép trong triển lãm không chỉ thể hiện sự hòa quyện giữa hơi thở đương đại và nét văn hóa cổ xưa mà còn thể hiện nỗ lực bảo tồn và phát triển di sản văn hóa truyền thống Việt Nam. Qua triển lãm này, công chúng có thể trải nghiệm và đánh giá cao sự sáng tạo và nỗ lực của Nghệ nhân Ưu tú Trần Nam Tước trong việc tạo ra những tác phẩm độc đáo và có giá trị.

Trong thời đại số hóa, làng gốm Bát Tràng ven sông Hồng đang chứng kiến sự trở về của nhiều người trẻ nhằm giữ gìn và phát huy truyền thống gốm Việt thông qua mạng xã hội. Tại đây, thế hệ trẻ đang tích cực kết hợp phương pháp truyền thống với công nghệ hiện đại để đưa gốm Bát Tràng đến gần hơn với công chúng.

Anh Nguyễn Minh Quang, 25 tuổi, là một trong những người trẻ đang làm việc chăm chỉ tại làng gốm Bát Tràng. Anh đã tạo lập một trang fanpage trên Facebook và thường xuyên đăng tải video trên TikTok để giới thiệu và bán các sản phẩm gốm của mình. Qua mạng xã hội, anh Minh Quang đã có thể tiếp cận với khách hàng từ khắp nơi trên thế giới và giới thiệu đến họ những sản phẩm gốm thủ công truyền thống của làng gốm Bát Tràng.

Mỗi ngày, anh Minh Quang không chỉ sản xuất gốm mà còn phải xử lý hình ảnh và cung cấp các sản phẩm kiểu mẫu mới đến khách hàng. Thông qua mạng xã hội, khách hàng có thể cảm nhận được công sức làm ra từng chi tiết nhỏ của sản phẩm và đặt hàng trực tuyến. Điều này đã giúp anh Minh Quang và nhiều người trẻ tại làng gốm Bát Tràng có thể tiếp cận với thị trường quốc tế và tăng cường doanh thu.

Người trẻ quay lại làng nghề không chỉ đơn thuần là giữ nghề theo nghĩa truyền thống mà còn là một sự tiếp biến hiện đại. Bằng tư duy thị trường, họ biết khách hàng cần gì và làm sao để tiếp cận khách hàng thông qua các công cụ mạng xã hội. Việc ghi lại toàn bộ hành trình sáng tạo, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến xử lý men và nung lò, đã giúp người xem hiểu rõ hơn về quá trình công phu phía sau mỗi sản phẩm làm từ gốm.

Nghệ nhân Tô Thanh Sơn, người có khoảng 65 năm trong nghề, nhận định rằng thế hệ trẻ đang làm nghề theo cách rất khác nhưng vẫn trân trọng giá trị của nghề gốm. Ông mừng vì các cháu đã làm được điều mà thế hệ chúng tôi chưa từng nghĩ tới: đưa gốm Bát Tràng ra thế giới… chỉ bằng một cú nhấp chuột.

Trong hành trình gìn giữ và phát triển nghề gốm Bát Tràng, lớp người trẻ đang chứng minh họ không chỉ là người thừa kế mà còn là những người kiến tạo. Họ không “đóng khung” mình trong khuôn mẫu cũ mà mạnh dạn thử nghiệm cái mới, kết nối truyền thống với công nghệ hiện đại.