Những người phụ nữ tại Quảng Ninh đã và đang mạnh dạn khởi nghiệp bằng tình yêu bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương bền vững. Mô hình kinh doanh của họ không chỉ đem lại thu nhập cho bản thân mà còn giúp quảng bá và giữ gìn văn hóa của các dân tộc tại địa phương.

Chị Sần Móc Lộc, người dân tộc Sán Chỉ, tại xã biên giới Hải Sơn, đã chọn hướng đi mới là làm du lịch từ hoa sim. Với chỉ 10.000 đồng, du khách có thể vào vườn tham quan, chụp ảnh và trải nghiệm không gian văn hóa vùng cao. Mô hình du lịch của chị Lộc đã truyền cảm hứng cho bà con xung quanh, cùng trồng các loại cây, tạo thành khu sinh thái liên hoàn để phát triển tour du lịch trải nghiệm.

Không chỉ chị Lộc, chị Trương Thị Thanh Hương, phường Yên Tử, cũng đã mạnh dạn đầu tư mô hình du lịch cộng đồng, giới thiệu văn hóa người Dao Thanh Y đến với du khách. Chị Hương đã xây dựng nhà hàng Dao Thanh Y Yên Tử, nơi du khách được thưởng thức ẩm thực truyền thống, trải nghiệm tắm thuốc, thêu thổ cẩm, làm bánh, giao lưu hát múa và tìm hiểu các nghi lễ văn hóa người Dao.

Ở vùng đất Tiên Yên, chị Lê Thị Bích Hạnh, Chủ tịch CLB Đầu tư và khởi nghiệp Tiên Yên, đã thành lập Hợp tác xã (HTX) Chế biến, tiêu thụ nông sản Tiên Yên, vừa thu mua trà cho bà con, vừa chế biến, giới thiệu sản phẩm qua hội chợ OCOP và các nền tảng số. Chị Hạnh cũng xây dựng homestay Pạc Sủi, nhanh chóng trở thành điểm đến hấp dẫn. Du khách đến đây không chỉ để nghỉ dưỡng, mà còn được hòa mình vào không gian xanh, tắm thác, uống trà, thưởng thức gà Tiên Yên, bánh gật gù, trò chuyện cùng người bản địa và trải nghiệm văn hóa dân tộc Dao.

Những người phụ nữ như chị Lộc, chị Hương, chị Hạnh đang góp phần mở ra hướng phát triển kinh tế mới, không chỉ làm du lịch, làm kinh tế, mà còn là những người gìn giữ, lan tỏa văn hóa dân tộc một cách thiết thực và bền vững. Mô hình của họ đã cho thấy rằng, việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là của mỗi cá nhân, đặc biệt là những người phụ nữ có nhiệt huyết và ý chí.

Qua các mô hình khởi nghiệp của những người phụ nữ tại Quảng Ninh, chúng ta thấy được sự sáng tạo và nỗ lực của họ trong việc kết hợp giữa phát triển kinh tế và giữ gìn văn hóa dân tộc. Đây là những tấm gương sáng, làm nên những câu chuyện khởi nghiệp đầy cảm hứng và đáng noi theo.

Khánh Hòa – Điểm đến lý tưởng với tiềm năng du lịch và kinh tế biển

Khánh Hòa, một tỉnh ven biển thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, đang nổi lên như một điểm đến lý tưởng cho du khách trong và ngoài nước. Với sự hội tụ của núi, rừng, biển, đảo, đồng bằng và đặc khu Trường Sa thiêng liêng của Tổ quốc, tỉnh này sở hữu một bức tranh đa màu về thiên nhiên và văn hóa. Đường bờ biển dài gần 400km, khí hậu ôn hòa quanh năm, hàng trăm đảo lớn nhỏ, hệ thống vịnh đẹp hàng đầu thế giới và di sản văn hóa Chăm đặc sắc – tất cả đã tạo nên những lợi thế thiên phú hiếm có cho Khánh Hòa.

Sau khi sáp nhập theo Nghị quyết số 202 của Quốc hội, tỉnh Khánh Hòa mới đã trở thành địa phương duy nhất có tới 3 sân bay, 4 vịnh biển đẳng cấp quốc tế, 590km bờ biển và hơn 7.600ha san hô – tiềm năng vô giá để phát triển du lịch biển và lặn biển chuyên nghiệp. Hệ thống giao thông đa chiều kết nối từ đường bộ, đường sắt, hàng không đến các cảng biển quốc tế đã đưa Khánh Hòa trở thành trung tâm logistics và trung chuyển du lịch quốc tế phía Nam.

Du lịch đã trở thành động lực tăng trưởng kinh tế của tỉnh, với gần 30 triệu lượt khách trong giai đoạn 2022-2024, trong đó có hơn 7,6 triệu lượt khách quốc tế, tổng thu từ du lịch đạt hơn 109 nghìn tỉ đồng. Hạ tầng lưu trú phát triển mạnh với 1.444 cơ sở, hơn 71.000 phòng, với 106 cơ sở đạt chuẩn 3-5 sao. Đội ngũ hướng dẫn viên du lịch cũng đã được đào tạo chuyên nghiệp với 2.434 người, trong đó có hơn 1.499 thẻ quốc tế.

Tỉnh Khánh Hòa đang hướng đến mục tiêu trở thành đô thị du lịch thông minh, phát triển bền vững. Với sự đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tỉnh đã tạo ra nhiều mô hình du lịch cộng đồng như làng nghề xoi trầm Vạn Thắng, làng du lịch cộng đồng thôn Hòn Dung (Khánh Sơn) hay điểm du lịch cộng đồng Ninh Vân (Ninh Hòa). Những mô hình này không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa mà còn tạo sinh kế cho người dân địa phương.

Theo lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa, địa phương đang sở hữu một kho tàng di sản quý giá không chỉ về kiến trúc, nghệ thuật Chăm mà còn về đa dạng sinh học và nghệ thuật dân gian. Tỉnh đặt mục tiêu trở thành trung tâm du lịch văn hóa hàng đầu, nơi du khách có thể đắm mình trong chiều sâu lịch sử, khám phá giá trị văn hóa đích thực và trải nghiệm sự mến khách của người dân.

Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành đánh giá rằng việc sáp nhập Khánh Hòa và Ninh Thuận mang tầm nhìn chiến lược về không gian phát triển, lợi thế so sánh và sức mạnh nội sinh, nhằm đánh thức tiềm năng, hiện thực hóa vận hội to lớn của vùng duyên hải Nam Trung Bộ. Với những lợi thế và tiềm năng sẵn có, Khánh Hòa đang trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách và là trung tâm du lịch văn hóa hàng đầu của Việt Nam.

Trước mắt, tỉnh Khánh Hòa sẽ tiếp tục tập trung vào việc xây dựng hạ tầng du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ và đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ đẩy mạnh công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành du lịch.

Với tất cả những tiềm năng và lợi thế sẵn có, Khánh Hòa đang là một điểm đến hấp dẫn cho du khách và nhà đầu tư. Chúng ta có thể tin tưởng vào tương lai tươi sáng của tỉnh này trong lĩnh vực du lịch và kinh tế biển.

Khánh Hòa đang tích cực triển khai các hoạt động nhằm phát triển du lịch sinh thái nông nghiệp gắn liền với bản sắc văn hóa tại các khu vực miền núi. Huyện Khánh Sơn, nổi tiếng với danh xưng ‘thủ phủ sầu riêng’, đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn đối với du khách nhờ vào các mô hình du lịch hiệu quả. Tại đây, du khách có thể tham quan các vườn trái cây, trực tiếp tham gia thu hái, trải nghiệm homestay nhà sàn, thưởng thức các buổi biểu diễn chiêng trống và tận hưởng ẩm thực truyền thống.

Khánh Sơn đã triển khai đề án phát triển du lịch cộng đồng gắn kết với sản phẩm OCOP và văn hóa bản địa. Nhân dân địa phương đã chủ động xây dựng các mô hình du lịch sinh thái nông nghiệp, tạo ra những điểm nhấn đặc trưng nhằm thu hút du khách. Đặc biệt, vào mùa sầu riêng chín rộ vào cuối tháng 7, Khánh Sơn trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách từ khắp nơi.

Nhiều hộ gia đình đã đầu tư vào việc phát triển homestay, liên kết với các hợp tác xã, tổ chức và nhóm để cùng khai thác tiềm năng du lịch. Mô hình ‘mỗi nhà vườn – một điểm du lịch nhỏ’ đang dần hình thành, không chỉ tạo ra nguồn thu nhập mới mà còn góp phần giữ chân người trẻ ở lại quê nhà để khởi nghiệp.

Ông Bùi Hoài Nam, Bí thư Đảng ủy xã Khánh Sơn, cho biết xã sẽ tiếp tục nghiên cứu các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao và hướng đến việc xây dựng vùng trồng sử dụng phân hữu cơ bền vững, phát triển du lịch sinh thái. Qua đó, nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng và lợi thế của địa phương.

Không chỉ Khánh Sơn, các xã miền núi khác như Khánh Vĩnh, Bác Ái cũng đang tận dụng điều kiện tự nhiên, văn hóa truyền thống và kinh tế vườn để phát triển du lịch. Tuy nhiên, quá trình phát triển du lịch tại các khu vực miền núi vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. Hạ tầng giao thông còn yếu, kỹ năng làm du lịch của người dân chưa đồng đều, sản phẩm du lịch còn đơn lẻ, thiếu tính liên kết vùng và hạn chế sự tham gia của các doanh nghiệp.

UBND tỉnh Khánh Hòa đã có chỉ đạo các sở, ngành liên quan xây dựng kế hoạch hỗ trợ hạ tầng, kết nối tour tuyến, đẩy mạnh chương trình OCOP gắn liền với phát triển du lịch cộng đồng. Tỉnh cũng khuyến khích các địa phương giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tạo ra các sản phẩm du lịch mang dấu ấn riêng, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch của địa phương.

Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa, ông Nghiêm Xuân Thành, nhấn mạnh rằng các địa phương miền núi cần khôi phục và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Trong đó, đề án phát triển du lịch giai đoạn 2025-2030 cần được rà soát và cập nhật lại để phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng được nhu cầu của du khách.

Khởi nghiệp từ những giá trị bản địa, anh Bàn Văn Linh, người dân tộc Dao, đã xây dựng thành công mô hình du lịch cộng đồng tại xóm Đồng Khuân, xã La Bằng. Với khát vọng giới thiệu nét đẹp văn hóa truyền thống và vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ của quê hương, anh Linh đã tạo ra một điểm đến hấp dẫn du khách.

Anh Linh, sinh năm 1991, đã rời quê hương từ sớm để phụ giúp gia đình. Sau nhiều năm xa quê, anh nhận ra tiềm năng phát triển du lịch của vùng đất này và quyết định trở về quê hương lập nghiệp. Với 50 triệu đồng, anh bắt tay vào xây dựng mô hình homestay trên mảnh đất của gia đình.

Sau nhiều chuyến đi tham quan các mô hình du lịch ở vùng Tây Bắc, anh Linh đã tích lũy kiến thức và cải tạo, mở rộng gian nhà nhỏ thành khuôn viên rộng 1.600m² với những nếp nhà sàn, bể bơi, khu vui chơi, khu ăn uống… Cửa Tử homestay dần thành hình và trở thành điểm đến quen thuộc của du khách ở khắp nơi.

Mỗi năm, cơ sở đón từ 2.000 đến 3.000 lượt khách, doanh thu ổn định ở mức khoảng 1 tỷ đồng. Du khách đến với Cửa Tử không chỉ để nghỉ dưỡng mà còn để khám phá văn hóa đặc sắc của dân tộc Dao. Anh Linh tổ chức biểu diễn văn nghệ truyền thống, hướng dẫn du khách học nhuộm vải chàm, tham gia các lễ hội…

Không dừng ở lưu trú, anh Linh còn đầu tư phát triển các dịch vụ trekking, tắm suối, trượt thác… Mô hình của anh trở nên khác biệt nhờ lấy bản sắc văn hóa của dân tộc mình làm điểm tựa để thu hút khách và phát triển du lịch bền vững.

Để du lịch phát triển bốn mùa, anh Linh đã xây dựng thêm nhà hàng, tổ chức các sự kiện văn hóa Dao trong mùa thấp điểm, tạo thêm sinh kế cho bà con địa phương. Năm 2023, anh cùng một số chủ homestay trong vùng thành lập Hợp tác xã Du lịch sinh thái Cửa Tử với 12 thành viên.

Hợp tác xã không chỉ tạo thêm sinh kế cho hàng chục người dân trong vùng mà còn giúp hình thành chuỗi dịch vụ khép kín – từ chỗ ngủ, chỗ ăn đến hướng dẫn viên, vận chuyển, trải nghiệm bản sắc. Nhờ đó, lượng khách ổn định và tăng đều.

Tới nay, mô hình du lịch của anh Bàn Văn Linh đã trở thành một biểu tượng cho sự khởi nghiệp thành công từ những giá trị bản địa. Anh Linh cho hay: “Là người sinh ra, lớn lên ở xóm Đồng Khuân, tôi thấm nhuần tiếng nói, phong tục, nếp sống của người Dao. Tôi mong muốn những giá trị ấy không chỉ gìn giữ trong cộng đồng mình, mà còn lan tỏa ra ngoài, được bạn bè thập phương biết đến và trân trọng.”