Cuộc tranh cãi về giải thưởng văn chương của tác phẩm “Trăm Ngàn” của tác giả Ngô Tú Ngân đã thu hút sự chú ý của dư luận. Tác phẩm này đã được trao giải nhì trong lễ trao giải cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 2022-2024. Tuy nhiên, trước và sau lễ trao giải, nhiều người đã lên tiếng chỉ trích và so sánh tác phẩm này với các tác phẩm khác, đặc biệt là của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.

Một số nhà phê bình cho rằng “Trăm Ngàn” có nội dung và phong cách tương tự như các tác phẩm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nhưng với một “phiên bản lỗi”. Họ cho rằng tác phẩm này thiếu ý nghĩa và chỉ tập trung vào việc miêu tả cuộc đời khổ sở của một người đàn ông. Điều này đã gây ra nhiều phản ứng từ cộng đồng văn học.

Nhà văn Nguyễn Bình Phương, chủ tịch hội đồng giám khảo, đã lên tiếng về vấn đề này. Ông cho rằng việc đánh giá một tác phẩm văn chương là rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ông khẳng định rằng, ngoài chất lượng của tác phẩm, việc đoạt giải còn phụ thuộc vào tính cân bằng giữa các giá trị truyền thống và sáng tạo mới, giữa giá trị của vẻ đẹp văn chương thuần túy và giá trị giáo dục nhân tính.

Ông Phương cũng nhấn mạnh rằng, trong nghệ thuật, không có công thức để tạo ra một tác phẩm xuất sắc và cơ duyên cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc một tác phẩm được giải. Điều này cho thấy rằng, việc đánh giá một tác phẩm văn chương không phải là một quá trình đơn giản.

Nhà văn Bảo Ninh, thành viên hội đồng chung khảo, góp ý rằng giám khảo các cuộc thi văn chương nên có thêm tiếng nói của các nhà phê bình để có thể đánh giá một cách toàn diện và khách quan hơn. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng các tác phẩm đoạt giải là những tác phẩm thực sự xuất sắc và đóng góp cho sự phát triển của văn học.

Cuộc thi truyện ngắn báo Văn Nghệ 2022-2024 đã gây ra nhiều tranh cãi và dư luận về chất lượng và giá trị của các tác phẩm đoạt giải. Điều này một lần nữa cho thấy rằng, giải thưởng văn chương luôn là một vấn đề nhạy cảm và khó khăn. Việc đánh giá và chọn lựa các tác phẩm xuất sắc đòi hỏi sự công bằng, khách quan và chuyên nghiệp.

Trong bối cảnh đó, VnExpress đã có một bài viết về vấn đề này, đưa ra quan điểm của các nhà văn và nhà phê bình về giải thưởng văn chương. Tuổi Trẻ cũng đã có một bài viết tương tự, nêu lên sự cần thiết của việc đánh giá khách quan và toàn diện trong các cuộc thi văn chương.

Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022-2024 đã thành công rực rỡ trong việc khơi dậy và quy tụ những nguồn cảm hứng sáng tạo từ mọi miền đất nước. Qua gần 2.700 tác phẩm tham dự, cuộc thi không chỉ khẳng định sức sống bền bỉ của văn chương mà còn hé lộ những vẻ đẹp đa dạng của đời sống đương đại.

Chủ tịch Hội đồng Giám khảo cuộc thi, nhà văn Nguyễn Bình Phương, nhận định rằng các tác giả đã thể hiện một bức tranh đa màu về các khía cạnh của đời sống xã hội. Từ những vấn đề chung của cộng đồng đến những biến chuyển tinh tế trong quan hệ cá nhân, từ những tổn thương lịch sử vẫn chưa được khắc phục đến những góc nhìn mới về cuộc sống thường ngày, tất cả đều được khắc họa một cách chân thực và sâu sắc.

Đáng chú ý, nhiều tác phẩm đã đề cập đến việc chất vấn và khắc phục những vết thương lịch sử, những vấn đề vẫn còn tồn tại và ảnh hưởng đến cuộc sống hiện tại. Điều này không chỉ cho thấy nỗ lực của các tác giả trong việc phản ánh thực tế mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với cộng đồng.

Tác giả Lê Văn Thân, người giành giải Tư, chia sẻ rằng với anh, viết lách là một quá trình tùy hứng. Công việc chính của anh là giáo viên Toán, nhưng giải thưởng này sẽ là một cú hích giúp anh nhìn nhận nghiêm túc hơn về việc viết. Cũng tương tự, nhà văn Cao Duy Sơn đã đánh giá cao cách tiếp cận của tác phẩm “Bờ sông lặng sóng” của Vũ Ngọc Thư (giải Nhì), một cách tiếp cận mang đến xúc động mạnh mẽ bởi tình thương và lòng nhân ái.

Cuộc thi cũng đã mang đến những lát cắt khác của đời sống, từ những câu chuyện về tranh chấp đất đai ở nông thôn miền Bắc của Đào Quốc Vịnh (giải Tư) đến vẻ đẹp thơ mộng trong sinh hoạt của đồng bào miền núi qua “Rượu hoa mất trí” của Như Bình (giải Tư). Mỗi tác phẩm đều cho thấy sự chỉn chu và trách nhiệm của người sáng tạo.

Tác giả Vương Đình Khang chia sẻ rằng anh đã có cơ hội đi chu du qua nhiều miền chữ nghĩa qua các truyện ngắn của các tác giả dự thi. Điều này cho thấy rằng độc giả ngày nay đang đòi hỏi cao hơn những tác phẩm có hơi thở cuộc sống và nghệ thuật sáng tạo trong cách viết.

Nhà văn Nguyễn Bình Phương nhấn mạnh rằng việc để trống hạng mục cao nhất của cuộc thi không phải là một sự thiếu sót mà là một lời nhắc nhở chính đáng. Đó là lời nhắc rằng còn những bước hoàn thiện ở phía trước mà mỗi tác giả cần vươn tới nếu thật sự muốn chinh phục đỉnh cao của nghệ thuật truyện ngắn.

Giá trị lớn nhất mà Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022-2024 mang lại là sự khẳng định vai trò của văn chương trong việc soi chiếu cuộc sống và nuôi dưỡng tâm hồn con người. Như Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, đã nói, mỗi truyện ngắn mang vẻ đẹp riêng, tiếng nói riêng, khoảnh khắc riêng của đời sống mà nếu không có nhà văn, những điều đó sẽ bị chôn vùi, khuất lấp.