Chính phủ Mỹ vừa thông báo sẽ rút khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) lần thứ hai trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump. Quyết định này được công bố vào ngày 22/7, với lý do chính rằng tổ chức quốc tế này quá thiên vị các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc và các chương trình xã hội, văn hóa thường gây ra sự chia rẽ.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tammy Bruce, khẳng định việc rút khỏi UNESCO là một phần chiến lược trong chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trên hết” do Tổng thống Trump đề ra. Đây được coi là một đòn giáng mạnh vào tổ chức toàn cầu có trụ sở tại Paris, được thành lập sau Thế chiến thứ hai với mục tiêu thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực giáo dục, khoa học và văn hóa.
Mỹ hiện đang đóng góp khoảng 8% vào ngân sách của UNESCO, và dự kiến việc rút lui này sẽ có hiệu lực vào tháng 12/2026. Trước đó, các quan chức tại trụ sở UNESCO ở Paris đã có tâm lý sẵn sàng cho khả năng Mỹ rút lui nếu ông Trump tái đắc cử. Sự kiện này không phải là lần đầu tiên Mỹ rút khỏi UNESCO. Trước đó, vào năm 1983, dưới thời cựu Tổng thống Ronald Reagan, Mỹ đã rút khỏi tổ chức này do những cáo buộc về thiên kiến chống phương Tây.
Tuy nhiên, Mỹ đã quay lại UNESCO vào năm 2003 dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush sau khi Washington đánh giá rằng tổ chức đã thực hiện các cải cách cần thiết. Gần đây hơn, vào năm 2017, ông Trump đã quyết định rút Mỹ khỏi UNESCO trong nhiệm kỳ đầu tiên, viện dẫn lý do về khoản nợ tồn đọng ngày càng tăng và những cáo buộc về thiên kiến chống Israel. Nhưng vào năm 2023, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã gia nhập lại UNESCO.
UNESCO được biết đến rộng rãi với hoạt động công nhận các Di sản Thế giới và các chương trình văn hóa, giáo dục hướng tới thúc đẩy đối thoại giữa các nền văn hóa. Tổ chức này đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hòa bình và hợp tác quốc tế trong nhiều thập kỷ qua. Với việc Mỹ rút lui, tương lai và hoạt động của tổ chức này có thể sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.
Trong một trang thông tin của UNESCO, có thể thấy rõ ràng tổ chức này có mục tiêu và giá trị cốt lõi là gì và đã cùng các quốc gia thành viên thực hiện các dự án với thành quả ra sao. UNESCO có nhiều tài liệu nhằm hỗ trợ xây dựng năng lực và thúc đẩy chuyển đổi xã hội.