Ngành công nghệ gần đây chứng kiến làn sóng sa thải hàng loạt, khiến hàng ngàn kỹ sư phần mềm mất việc. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng lỗi không hoàn toàn do trí tuệ nhân tạo (AI). Một kỹ sư phần mềm có 28 năm kinh nghiệm, Marc Kriguer, người đã bị sa thải 4 lần, khẳng định rằng AI không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.
Marc Kriguer cho rằng các công ty đã tuyển dụng quá nhanh và quá nhiều, dẫn đến chi phí vượt quá doanh thu. Kỹ sư phần mềm thường bị nhắm đến vì mức lương cao, nên khi cần cắt giảm chi phí, họ thường bị sa thải. Ông cũng nhấn mạnh rằng các công ty cần phải cân đối giữa việc tuyển dụng và chi phí để tránh tình trạng này.
Dylan Serota, CEO của nền tảng tuyển dụng Terminal, có quan điểm khác về vấn đề này. Ông cho rằng AI không thay thế kỹ sư phần mềm mà đang làm thay đổi bản chất công việc. Các CTO trong ngành đều đồng thuận rằng AI giúp tăng năng suất, nhưng vẫn cần con người để xử lý các vấn đề phức tạp, sáng tạo và mang tính chiến lược.
AI đã góp phần không nhỏ vào làn sóng sa thải hàng loạt tại nhiều tập đoàn công nghệ lớn. Microsoft đã công bố kế hoạch cắt giảm khoảng 9.000 nhân viên vào năm 2025 trong quá trình tái cấu trúc để tăng cường đầu tư vào AI. Microsoft đang tập trung vào việc phát triển AI để cải thiện hiệu suất công việc. IBM cũng sa thải khoảng 8.000 nhân sự, chủ yếu thuộc bộ phận nhân sự, vốn được thay thế bằng các hệ thống AI tự động hóa quá trình tuyển dụng và quản lý nhân viên.
Các chuyên gia cho rằng AI không phải là ‘kẻ thù’ của kỹ sư phần mềm. Daron Acemoglu, nhà kinh tế học tại MIT, cho rằng AI hiện tại chỉ ảnh hưởng đến khoảng 5% công việc và chưa đủ khả năng thay thế hoàn toàn con người. Ông cảnh báo rằng việc quá kỳ vọng vào AI có thể dẫn đến sai lầm chiến lược, và kêu gọi phát triển AI theo hướng hợp tác với con người, thay vì thay thế.
Marc Kriguer cũng chia sẻ quan điểm tương tự. Ông cho rằng AI chưa thể thay thế con người, thậm chí cả viết mã nguồn. Ông nhận định rằng nhiều công việc hiện nay yêu cầu kinh nghiệm với AI, nhưng ông không cảm thấy bị loại khỏi thị trường. Dù đã mất việc nhiều lần, Marc Kriguer chưa bao giờ thất nghiệp quá 5 tháng. Hiện tại, ông đã nộp đơn cho khoảng 40 công ty và tham gia phỏng vấn tại 15 nơi.
Các chuyên gia nhận định rằng thị trường vẫn còn cơ hội cho kỹ sư phần mềm, và họ sẽ cần thích nghi với vai trò mới, kết hợp tư duy hệ thống, sáng tạo và khả năng làm việc cùng AI. Việc phát triển AI cần được thực hiện một cách cẩn trọng để đảm bảo rằng nó hỗ trợ con người, chứ không thay thế họ.
Để thích nghi với thay đổi, các kỹ sư phần mềm cần phải nâng cao kỹ năng và kiến thức của mình. Họ cần phải hiểu rõ về AI và cách nó hoạt động, cũng như cách tích hợp AI vào công việc của mình. Việc này sẽ giúp họ trở thành một phần quan trọng của quá trình phát triển AI và tăng cường cơ hội nghề nghiệp.